Monitoringsysteem voor nucleaire wapens voorspelt moesson

De Indische weerkundige dienst kan voor de prognose van moessonstart hoogstens drie weken vooruit kijken. Dat kan beter, denken Belgische onderzoekers.

Als je niet van regen houdt, ga je best niet in de zomermaanden naar India. In juni, juli en augustus valt het water er immers met bakken uit de lucht. Die zomermoesson komt aanzetten vanuit het zuidwesten en trekt vervolgens langs de twee flanken van het Aziatische subcontinent naar het noorden. Tijdens de moesson valt er meer regen dan in West-Europa gedurende een heel jaar.

Gewoonlijk heeft de Indische meteorologische dienst half mei een prognose klaar voor de start van de moesson. Officieel valt deze start samen met de eerste regendag in Kerala, de staat in het zuidwesten van India. Uitgemiddeld over de laatste decennia bedraagt de tijd tussen prognose en moessonstart één tot drie weken. Dat is niet veel, zeker niet voor de miljoenen rijstboeren die zeer afhankelijk zijn van een betrouwbare regenkalender.

Maar de Indische weervoorspellers krijgen nu hulp uit onverwachte – en Belgische – hoek. Nucleaire wetenschappers verbonden aan het Studiecentrum voor Kernenergie hebben immers een nieuwe voorspellingsmethode ontwikkeld die liefst twee maanden vooruit kan kijken. Bovendien is de foutenmarge op de verwachte startdatum van de moesson kleiner dan bij de conventionele methode (drie dagen in plaats van vijf).

De methode berust op de meting van de radioactieve isotoop beryllium-7, die hoog in de atmosfeer ontstaat uit kosmische straling, maar die via de luchtcirculatie in de lagere luchtlagen terechtkomt. Door de concentraties van de isotoop te monitoren, kunnen de wetenschappers zien wanneer er zich grote luchtverplaatsingen beginnen te ontwikkelen boven de Indische Oceaan. Die circulatie ligt aan de basis van de moesson.

De onderzoekers meten het beryllium-7 met meetstations van het internationale netwerk dat zoekt naar radioactieve sporen in de atmosfeer, in het kader van de monitoring van illegale kernproeven.