Technologiejournalist David Pogue rijdt met een gedeeltelijk zelfrijdende Tesla. Hij is ervan overtuigd dat het antwoord op de titelvraag "ja" is.
Autoconstructeurs hebben het over een toekomst waarin niemand nog een eigen auto heeft, er geen rijbewijzen en verzekeringen meer zullen zijn en we nooit meer een parkeerplaats zullen moeten zoeken. Als je ergens heen moet, dan gebruik je eenvoudigweg een app en bestel je een autonoom rijdende taxi.
Maar niet iedereen gelooft in die droom. In werkelijkheid liet 73 procent van de respondenten bij een recente enquête de American Automobile Association weten dat ze niet in een zelfrijdende auto zouden willen rijden. Ze willen de controle over de wagen niet opgeven. Ze vertrouwen het niet, ze denken dat het niet veilig is.
Na twee jaar wachten ben ik nu eindelijk de trotse bezitter van een Model 3, de meest recente en minst dure Tesla – een van de meest autonome auto's die momenteel op de weg rijden. Ik heb zijn Enhanced Autopilot al vaak gebruikt. Soms ging er bijna iets fout en moest een en ander worden aangepast, maar ik kan nu zeggen dat dit echt veiliger is dan mijn eigen rijden.
Het moet duidelijk zijn, niet één auto is al volkomen autonoom. We kunnen nog niet simpelweg een bestemming invoeren en rustig een dutje doen. Dat zou autonomie niveau 5 zijn, het hoogste op de schaal die door de Society of Automotive Engineers is opgesteld.
De meeste slimme auto's van vandaag halen op de schaal niveau 2, wat betekent dat ze op de snelweg autonoom kunnen rijden. Ze blijven automatisch op dezelfde rijstrook en passen hun snelheid aan die van het andere verkeer aan (we kunnen een maximale snelheid en een minimale afstand tussen onszelf en de auto voor ons instellen). Maar ze kunnen nog niet zelf een andere weg inslaan, stoptekens of verkeerslichten lezen, of beslissen naar een andere rijstrook te gaan.
Met zijn acht videocamera's, twaalf ultrasone sensoren en een frontradar gaat de Tesla Model 3 een stapje verder – laat het me niveau 2.3 noemen.
Een voorbeeld: als je je richtingaanwijzer gebruikt, dan kijkt de Tesla of het kan, versnelt als dat nodig is en verandert dan rustig van rijstrook. De auto doet dat helemaal zelf. Als je de helling van een afrit afrijdt, dan past hij daarvoor de snelheid aan. (Vernuftig is dat hij weet hoeveel hij moet vertragen, zich daarbij baserend op het gedrag van Tesla's die al voor ons de helling zijn afgereden.) Enhanced Autopilot weet ook dat de auto in een bocht moet vertragen, kan voetgangers en fietsers herkennen, en kan om een aanrijding te voorkomen op de rem gaan staan.
De handleiding staat boordevol waarschuwingen, in de eerste plaats deze: je moet zelf altijd attent blijven. Als mijn Tesla merkt dat mijn handen al te lang het stuur niet meer vasthouden, dan verschijnen op een scherm steeds dwingerder waarschuwingen. Als je die waarschuwingen negeert, dan schakelt de automatische piloot zich voor de rest van de rit uit. We worden voor ons onvoorzichtig gedrag gestraft. Als we dan nog niet reageren, dan gaan de vier waarschuwingslichten knipperen en komt de auto traag tot stilstand. Ben je in slaap gevallen of ben je plots onwel geworden, dan is dat nog een betere uitkomst dan crashen.
Autopilot heeft me bij een aantal bijna-missers gered. Op de snelweg zag hij vóór ik het zag dat het verkeer plots vertraagde en remde hij automatisch. Hij liet me ook een paar keer schrikken. Een keer merkte hij een vrachtwagen die de weg kruiste niet. Een andere keer nam hij een bocht niet doordat de wegmarkering aan de buitenkant van de bocht ontbrak. (De handleiding waarschuwt wel voor beide situaties.) De manoeuvres worden op de weg in het algemeen soepel uitgevoerd, maar ik maakte dus wel een paar verwarrende en schokkende momenten mee.
Als ik echter de balans opmaak, dan ben ik ervan overtuigd dat Autopilot rijden veiliger maakt. Hij neemt saaie en mechanische handelingen van ons over en laat ons focussen op belangrijker zaken, zoals kijken naar wat om ons heen gebeurt of plannen welke weg we straks zullen nemen. Door binnen de seconde beslissingen te nemen en vecht-of-vluchtreacties van ons over te nemen, ervaren we wat minder stress, wordt rijden minder vermoeiend en zelfs leuker.
Sceptici wijzen erop dat twee mensen bij crashes van met Autopilot uitgeruste auto's het leven lieten. Met software-updates worden deze auto's echter voortdurend verbeterd. Veel van de hier beschreven reacties zijn sinds deze tragedies nieuw. En Tesla stelt dat, statistisch, Autopilot nu al veel veiliger rijdt dan mensen. Crashes met Tesla veroorzaakten één dode per 515 miljoen kilometer. Voor Amerikaanse bestuurders van vlees en bloed is dat één per 140 miljoen kilometer. Tesla berekende dat, mocht iedereen Autopilot gebruiken, elk jaar 900.000 levens kunnen worden gered.
Een gedeeltelijk geautomatiseerde auto besturen is echt een andere manier van rijden. Er zijn andere spieren bij betrokken – zowel mentaal als fysiek – en we moeten er wat aan wennen. Als je tegen verandering bent, dan wil je misschien nooit een zelfrijdende auto. Daar is niets mis mee. Maar als je iets nieuws wilt proberen, dan voorspel ik dat je rijden leuker zult vinden – en dat je minder zult crashen.
