Wie gluten in het eten vermijdt zonder er allergisch voor te zijn, brengt daarmee mogelijk zijn gezondheid in gevaar. Door geen of minder volkoren granen te eten, wordt de kans op hart- en vaatziekten groter.
Waar komt dit nieuws vandaan?
Sinds sterren als Gwyneth Paltrow en Russell Crowe zweren bij glutenvrije voeding voor een energieker, slanker en gezonder leven, zit glutenvrije voeding in de lift. Gluten is een eiwit dat voorkomt in granen, zoals tarwe, gerst, spelt, enz. Mensen met de ziekte coeliakie kunnen geen gluten verteren, met ernstige maag- en darmproblemen tot gevolg. Zij moeten glutenvrij eten voor hun gezondheid. Of mensen zonder deze ziekte ook baat hebben bij glutenvrije voeding, werd nu voor het eerst onderzocht in een grote Amerikaanse studie, op vraag van de Amerikaanse vereniging van maagdarmspecialisten.
De onderzoekers stelden vast dat deelnemers met de hoogste glutenconsumptie minder risico liepen te overlijden aan een hartinfarct dan diegenen met de laagste glutenconsumptie
De onderzoekers maakten gebruik van twee grote databanken van langlopende studies (van 1986 tot 2010), waarin aan 110.017 deelnemers zonder coeliakie zeer uitgebreid (130 vragen) gevraagd werd naar hun eet- en drinkgewoonten. De deelnemers vulden deze vragenlijsten om de twee jaar in. Daaruit hebben onderzoekers nu de hoeveelheid gluten berekend en op basis daarvan mensen in categorieën ondergebracht in functie van hun glutenconsumptie (7,5 tot 10 gram per dag in de hoogste groep, 2,6 tot 3,3 gram per dag in de laagste groep).
Verder werd genoteerd hoeveel mensen tijdens de onderzoeksperiode overleden aan een hartinfarct: in totaal overleden 6.529 personen (5,9 procent). De onderzoekers stelden vast dat deelnemers met de hoogste glutenconsumptie minder risico liepen te overlijden aan een hartinfarct dan diegenen met de laagste glutenconsumptie.
Echter, de groep die weinig gluten at, leefde over het algemeen ongezonder: meer roken, meer alcohol, meer vet, meer rood vlees. Wanneer men met deze factoren rekening hield, viel het verschil weer weg. Echter, wanneer gekeken werd naar de groep met hoge glutenconsumptie als gevolg van een hoge consumptie aan volle granen (volkorenbrood, volkorenpasta,…) dan hadden zij 15 procent minder kans op een hartinfarct in vergelijking met de mensen die weinig gluten gebruiken. De onderzoekers besluiten dat glutenvrije voeding het risico op hartaanvallen vergroot, vooral omdat mensen de gezonde volle granen van het menu schrappen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dit is een goed uitgevoerde studie op grote groepen mensen waarbij rekening gehouden werd met zeer veel mogelijke beïnvloedende factoren. Opvallend: de studie is gebaseerd op bevragingen in een periode dat de glutenvrije hype nog niet gelanceerd was. Vandaag eten ongetwijfeld veel meer mensen glutenvrij zonder reden en zonder dat dit enig aangetoond effect heeft op de gezondheid. Wie niet lijdt aan coeliakie heeft geen enkel voordeel bij het schrappen van gluten: je krijgt niet meer energie, je wordt niet slanker noch fitter. Het tegendeel blijkt: producten met gluten (vooral brood) worden vervangen door andere glutenvrije voedingsmiddelen, waardoor men gezonde volle granen mist. Van volle granen is al in eerdere studies aangetoond dat ze gezond zijn voor hart en bloedvaten.
Conclusie
Wie glutenvrij eet zonder medische reden, eet doorgaans minder volle graanproducten en dat is nadelig voor de gezondheid. Volle granen vormen een belangrijke bron van vezels, vitamines en jodium. Deze studie vond een verband tussen lage glutenconsumptie en een hoger risico op een hartinfarct.
