Impact van vitamines op het geheugen is niet aangetoond

Waar komt dit nieuws vandaan?

De nieuwssite Medical News Today van 18 januari 2024 berichtte over een studie waarbij voedingssupplementen met vitamines en mineralen de werking van het geheugen konden verbeteren (1). De onderzoekers vonden dat deelnemers die regelmatig voedingssupplementen innamen, een betere werking van het geheugen ervoeren na 2 jaar in vergelijking met een controlegroep.

Wat hield het onderzoek in?

Amerikaanse onderzoekers gingen het effect na van een voedingssupplement met vitamines en mineralen op het geheugen van oudere mensen (2).

• De onderzoekers gebruikten de gegevens van de Cocoa Supplement and Multivitamin Outcomes Study (COSMOS).
• Dat was een interventiestudie, die als doel had om het effect van voedingssupplementen met vitamines en mineralen na te gaan.
• In totaal kregen 21.442 Amerikanen ouder dan 60 jaar een cacao-extract en/of een voedingssupplement met vitamines en mineralen.
• Een beperkte groep van 573 deelnemers voerde ook geheugentesten uit.
• De groep met voedingssupplementen ervoer een kleine verbetering van het geheugen, maar niet in verstandelijk vermogen of in aandacht.
• Er werden nog 2 bijkomende studies opgezet. In een analyse van de drie COSMOS-studies werd wel een beperkt effect gevonden op het verstandelijk vermogen en op het geheugen.

De onderzoekers bevelen cacao-extracten en/of voedingssupplementen met vitamines en mineralen aan om de verstandelijke achteruitgang bij ouderen af te remmen.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Financiering

Deze studie werd betaald door Mars Inc, een bekende producent van chocolade. Deze chocoladeproducent financiert een onderzoeksinstelling waar een groep wetenschappers voortdurend studies doen met cacaobonen (vandaar COSMOS: cocoa is de Engelse term voor cacao). Cacao bevat diverse antioxidanten die als voedingssupplement onderzocht worden. Door inspanningen van Mars Inc komen dergelijke studies voortdurend in de media.

Andere kanttekeningen bij deze studie

Het hoofddoel van deze studie was oorspronkelijk om het effect van cacao-extracten en/of voedingssupplementen op het voorkomen van kanker en hartziekten te onderzoek. Onderzoek naar het effect van deze supplementen op het geheugen kwam pas nadien.

• De basisstudie toont geen effect aan, en daarom werden later twee nevenstudies toegevoegd, die een effect op het geheugen vinden. Dat effect op het geheugen is beperkt.
• Bovendien blijven twee essentiële vragen onbeantwoord:
  • Wat is het mechanisme hierachter?
  • Welk supplement geeft een verbetering van het geheugen?

We hebben ook geen gegevens over de eet- en leefgewoonten van de deelnemers.

• Het kan zijn dat voedingssupplementen alleen werken bij ouderen die een gebrek hebben aan bepaalde vitamines en mineralen. Zo is er voldoende wetenschappelijk bewijs dat een gebrek aan ijzer de werking van het geheugen kan verminderen, en dat ijzersupplementen in geval van ijzertekort een gunstig effect hebben.
• Dat betekent niet dat de hele bevolking baat heeft bij ijzersupplementen. De meeste mensen hebben immers geen ijzertekort.
• Tekorten moeten altijd eerst door een arts worden vastgesteld.

Dat sommige specialisten de darmbacteriën erbij halen wanneer ze deze studie becommentariëren in de pers is vreemd, want de studie vermeldt ze zelfs niet.

Deze en andere studies uit het verleden toonden niet aan dat cacao of voedingssupplementen een rol kunnen spelen in de preventie van dementie (3).

Conclusie

Een Amerikaanse interventiestudie vindt geen overtuigend effect van cacao-extracten en/of voedingssupplementen op het geheugen, laat staan op dementie. Deze studie werd gesponsord door een chocoladeproducent. Voordat voedingssupplementen kunnen worden aangeraden voor een betere werking van het geheugen, zou het wenselijk zijn als een onafhankelijke onderzoeksgroep deze resultaten eerst zou kunnen bevestigen. Deze studie toont ook niet aan dat voedingssupplementen een rol kunnen spelen in de preventie van dementie.