Smoothies bevatten evenveel calorieën als gesuikerde frisdrank

De meningen over de plaats van vruchtensap en smoothies in een gezond dieet zijn verdeeld. Terwijl Nederland vruchtensap schrapte, voegden de Britten smoothies toe aan hun zopas hernieuwde aanbevelingen (Eatwell Plate). Het Britse advies stelt dat één glas van 150 ml fruitsap of smoothie één van vijf aanbevolen porties groenten en fruit per dag kan vervangen. Volgens de Belgische Actieve Voedingsdriehoek, die op dit moment ook herbekeken wordt, kan een glas fruitsap of smoothie eveneens een stuk fruit vervangen, maar is het zeker geen eerste keuze⁽²⁾.

Een nieuwe Britse studie uitgevoerd aan de Universiteiten van Liverpool en Londen analyseerde de hoeveelheid suiker in 203 drankkartonnetjes voor kinderen verkocht in Britse supermarkten: pure fruitsapjes, smoothies en fruitachtige drankjes zoals nectar⁽¹⁾. Aanleiding is de voorgestelde suikertaks in Groot-Brittannië die frisdranken wil duurder maken, maar fruitsappen en smoothies daarvan uitsluit, wat de indruk wekt dat deze laatsten gezonder zijn.

De onderzoekers berekenden de hoeveel vrije suikers per drankkartonnetje van 200 ml. Onder vrije suikers verstonden ze de hoeveelheid natuurlijke suikers die in fruit voorkomen samen met de hoeveelheid toegevoegde suikers. Ze wilden geen uitspraken doen over de kwaliteit van de suiker (natuurlijk versus geraffineerd), maar evalueerden enkel de calorische waarde en die is voor alle suikers dezelfde. Ze vonden dat fruitachtige drankjes het minste suiker bevatten (7,0 gram per 100 ml), 100% natuurlijke fruitsappen meer (10,7 gram per 100 ml) en smoothies het meest (13,0 gram per 100 ml). Vermits de meeste drankkartonnetjes gewoonlijk 200 ml bevatten, krijgen kinderen wanneer ze één kartonnetje fruitdrank per dag drinken in één keer ruimschoots de maximaal aanbevolen hoeveelheid suiker per dag binnen.

De concentratie suikers in fruitsap, fruitachtige drankjes en smoothies is meestal onaanvaardbaar hoog en draagt bij aan gewichtsproblemen en tandbederf

De onderzoekers besluiten dat de concentratie suikers in fruitsap, fruitachtige drankjes en smoothies meestal onaanvaardbaar hoog is en bijdraagt aan gewichtsproblemen en tandbederf.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Fruitsappen, zeker 100% natuurlijke fruitsappen zonder toegevoegde suikers, bevatten net als smoothies erg hoge concentraties aan natuurlijke suikers, die evenveel calorieën aanbrengen als toegevoegde suikers. Hun gezonder imago is onterecht: qua gehalte aan calorieën moeten ze niet onderdoen voor frisdrank. Zelfs ongezoet bevatten fruitsappen evenveel calorieën als frisdrank en zijn ze slecht voor de tanden.

De Wereldgezondheidsorganisatie dringt erop aan om minder suiker te consumeren, terwijl kinderen (en volwassenen) vaak ver boven de maximaal aanbevolen hoeveelheid zitten.

Conclusie

Verse fruitsapjes, smoothies en fruitachtige drankjes zoals nectar bevatten doorgaans evenveel calorieën als gesuikerde frisdrank. Zelfs de ongezoete soorten. Natuurlijke suikers, aanwezig in alle fruit, zijn namelijk even calorierijk als toegevoegde suikers. Deze suikers zijn even slecht voor de tanden. Britse wetenschappers waarschuwen ervoor dat deze fruitdranken niet noodzakelijk een gezonder alternatief vormen voor frisdrank, terwijl ze wel die indruk wekken. Fruitdrank als smoothie of 100% natuurlijk sap is evenmin een volwaardige vervanger van fruit.

Referenties

(1) Boulton J, Hashem KM, Jenner KH, et al. How much sugar is hidden in drinks marketed to children? A survey of fruit juices, juice drinks and smoothies. BMJ Open. Published online March 23 2016

(2) http://www.vigez.be/themas/voeding-en-beweging/actieve-voedingsdriehoek/fruit