Belgen verspillen jaarlijks 345 kilogram voedsel, grofweg een kilo per dag, meldden verschillende media. Dat klopt (gelukkig) niet.
Belgen verspillen jaarlijks 345 kilogram voedsel, grofweg een kilo per dag. Dat meldden verschillende media onlangs op basis van Europese cijfers. Het maakt ons de op één na slechtste leerlingen van de Europese klas. Enkel Nederlanders kieperen nog meer eten de vuilnisbak in: 541 kilogram. Zou het echt?
Beeld het je even in. Een gezin van vier personen zou dagelijks zo’n vier kilogram voedsel weggooien, bijna 30 kilogram in de week. Daar kom je moeilijk aan met wat kliekjes, oud brood en het occasionele vergeten yoghurtje achteraan in de koelkast. Je hebt net geen schop nodig om zoveel eten bij het afval te kieperen. Er klopt dus iets niet.
Om te beginnen is de houdbaarheidsdatum van de cijfers al lang overschreden. Waarom ze plots weer nieuws zijn, is niet duidelijk, maar ze komen uit een rapport dat dateert uit 2010. Cruciaal is dat het rapport kijkt naar de hoeveelheid afval doorheen de hele keten, en dus niet alleen bij de consument thuis. Daarnaast hanteert het rapport een erg ruime definitie van voedselverspilling. Het gaat niet alleen om eetbare producten die niet in onze magen belanden, maar ook om allerlei zogenoemde niet-eetbare nevenstromen uit de voedingsindustrie, zoals beenderen, schillen, en bietenpulp. Deel dat enorme volume door het aantal inwoners, en je komt uit op 345 kilogram.
Dat dat cijfer in België en Nederland zo hoog ligt, komt doordat beide landen een erg productieve en exportgerichte voedingssector hebben, en dus ook veel nevenstromen. Volgens recente Vlaamse cijfers zijn ze goed voor driekwart van ons voedselafval. Ze komen echter niet allemaal bij het afval terecht. Ruim 90 procent krijgt nog een bestemming als veevoer, energiebron of compost.
Hoeveel verspillen we dan wel? Volgens het rapport Monitoring Voedselreststromen en voedselverliezen kieperden we in 2015 in Vlaanderen 211.858 ton eetbaar voedsel bij het afval. Of zo’n 33 kilogram per persoon per jaar, een kleine 100 gram per dag. Tel je ook de niet-eetbare voedselresten zoals schillen mee, dan wordt dat ongeveer 73 kilogram per jaar.
Er is zeker nog ruimte voor verbetering. Volgens het rapport zijn we als consument goed voor bijna een kwart van het verlies aan perfect eetbaar voedsel. Brood belandt het vaakst bij het afval, gevolgd door groenten en fruit. Dat veel mensen geen onderscheid maken tussen ‘te gebruiken tot’ en ‘ten minste houdbaar tot’, en zo nodeloos eten weggooien, is een oud zeer. Maar de titel verspillingskampioen van Europa verdienen we niet.
