Op 1 april worden we allemaal wel eens voor de gek gehouden. Van gekke grappen tot verzonnen verhaaltjes, het lijkt wel een dag om iedereen beet te nemen. Dit staat bekend als de dag van de aprilvis, en die traditie bestaat al decennialang.
Foppen in de oudheid
De oudste verklaring voor de aprilvis hebben we te danken aan de Romeinen. Tijdens de oudheid vierden zij het Romeinse Hilaria, een lentefestival dat liep van 21 maart tot en met 1 april. Op de laatste dag van het festival mochten burgers zich verkleden en lachen met de politiek.
Sommige wetenschappers zeggen dat de Romeinse Hilaria eigenlijk gebaseerd is op een oude Egyptische mythe en dus kan dateren van 3300 v.Chr. Anderen denken juist dat het festival zijn oorsprong vindt in het Indische Holi-festival uit de vierde eeuw.
Er bestaat dus enige onenigheid over de oorsprong van foppen op 1 april, maar wat wel duidelijk is, is dat het een wereldwijd fenomeen is dat al eeuwenlang meegaat.
‘Op 1 april verloor Alva zijn bril’
Op 1 april 1572, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, veroverden de Nederlanders de stad Den Briel terug van de Spaanse generaal Alva. Hij zou daarbij zijn bril, ofwel De Briel, hebben verloren. Gefopt, señor Alva!
3,2,1... Gelukkig nieuwjaar (in april)!
In 1582 werd de Gregoriaanse kalender ingevoerd. Nieuwjaarsdag viel vanaf toen op 1 januari en niet meer op 1 april. Wie het vergat en op 1 april ‘Hoera!’ riep, werd openlijk gepest en uitgelachen.
Aprilvis is beter in de wetenschap
Verzonnen verhalen kunnen grappig zijn, maar een écht verhaal dat zo vreemd is dat het wel een mop lijkt, is natuurlijk nog beter. Je kan dan vertellen over een robot met een ‘tong’ of een vis die met zijn poten kan proeven.
Je kent hoogstwaarschijnlijk de Nobelprijzen, maar wist je dat er ook uitreikingen zijn voor Ig Nobelprijzen? Die worden elk jaar uitgereikt aan wetenschappelijke onderzoeken die ons eerst doen lachen, en erna aan het denken zetten. Zo is de Ig Nobelprijs voor scheikunde in 2024 gegaan naar een team van de Universiteit van Amsterdam die dronken en nuchtere wormen met elkaar liet racen (om de scheiding van actieve polymeren te onderzoeken).
Grappen maken, maar met een glimlach
Tegenwoordig wordt 1 april gebruikt om grappige en onschuldige grappen te maken, zonder dat iemand zich slecht voelt. Denk bijvoorbeeld aan het veranderen van iemand zijn telefoonachtergrond naar iets grappigs. Het is altijd belangrijk om ervoor te zorgen dat de grappen die je maakt vriendelijk blijven, zodat iedereen kan lachen zonder dat iemand zich gekwetst voelt.
Wil je meer weten, of vraag je je af of de aprilvis nog kan in tijden van fake news? Lees dan het volledige artikel hier.
