Van klein naar groot: hoe schelpen groeien

Op het strand liggen schelpen in allerlei kleuren en vormen. Sommige zijn groot en stevig, breekbaar en andere zijn klein. Maar wist je dat schelpen eigenlijk huisjes van dieren zijn? Ze groeien laagje voor laagje, net als je nagels.  

De bouwers van schelpen 

Schelpen vormen het huis van weekdieren, zoals slakken, mosselen en oesters. Deze dieren hebben een zacht lijf zonder botten. Daarom maken ze een harde schelp om zich te beschermen tegen roofdieren en de sterke stroming. Ze bouwen hun huisje langzaam met kalk uit het water. Dit proces duurt soms jaren! Hoe ouder het dier wordt, hoe groter zijn schelp. Als het warm is, groeien schelpen sneller dan in koud water. Je kunt hun groeiringen zien en zelfs voelen, net zoals bij de ringen in een boomstam. 

Foto door Matt Artz via Unsplash

Nieuwe schelpen  

Elk weekdier heeft zijn eigen huisje, of schelp. Om nieuwe schelpen te krijgen, moeten er dus nieuwe weekdieren komen. Dit gebeurt wanneer weekdieren hun eitjes en zaadcellen in het water loslaten. Die mengen zich en vormen samen een piepkleine larve. Die larve zweeft een tijdje rond in de zee en wordt door de stroming meegenomen. Na een paar dagen of weken begint de larve een mini-schelpje te maken. Hierdoor wordt hij zwaarder en zinkt hij naar de bodem. Daar blijft hij zijn hele leven. Ondertussen groeit zijn schelp verder. 

Alle kleuren van de onderwaterregenboom 

Niet alle schelpen zien er hetzelfde uit. Dat komt omdat verschillende weekdieren hun schelp op hun eigen manier maken. Een slak maakt een spiraalvormige schelp, terwijl een mossel een schelp heeft die uit twee helften bestaat. Sommige schelpen hebben zelfs stekels om zich te verdedigen tegen vijanden. En wist je dat de kleur en het patroon van een schelp afhangen van het voedsel en de omgeving van het dier? 

Wat gebeurt er als het dier sterft? 

Soms sterft het dier of vindt het een nieuw huisje. Dan blijft de lege schelp achter in de zee. De golven rollen hem heen en weer totdat hij op het strand belandt. Sommige schelpen breken in kleine stukjes en veranderen na lange tijd zelfs in zand. Zo gebruikt de natuur alles opnieuw.

Als je op het strand loopt, kijk dan goed om je heen. De beste plekken om schelpen te vinden zijn langs de vloedlijn, waar de golven net zijn geweest. Na een storm spoelen er vaak extra veel schelpen aan. Misschien vind je zelfs een bijzondere, zoals een wenteltrapje of een scheermesje. Verzamel schelpen en help wetenschappers op de Grote Schelpenteldag op 22 maart aan zee. Wie weet welke bijzondere vondsten jij doet. 

De vraag is beantwoord op https://www.ikhebeenvraag.be/. Heb je nog 1001 vragen? Stel ze zeker op de website.