Infectieziektes op het spoor

Door wekelijks bij deelnemers te polsen naar symptomen kunnen wetenschappers de verspreiding van infectieziektes in kaart brengen. 

Sinds eind maart kan iedereen in België deelnemen aan het citizenscienceproject Infectieradar. Met dat project willen wetenschappers de evolutie van infectieziektes uittekenen. Hoe meer mensen wekelijks aangeven of ze al dan niet koorts of andere klachten hadden, hoe betrouwbaarder het beeld dat de onderzoekers krijgen. Biostatisticus Niel Hens (UHasselt) zette het project mee op. 

Wat hopen jullie met Infectieradar te bereiken? 

Niel Hens: ‘We hebben twee doelen. Infectieradar maakt deel uit van het Europese initiatief Influenzanet. We krijgen gegevens van deelnemers uit verschillende landen. Dat betekent dat we kunnen vergelijken: hoe verhouden de nieuwe gevallen in België zich tegenover die in pakweg Nederland? Daarnaast willen we inzicht krijgen in hoe mensen zich gedragen als ze symptomen hebben. Gaan ze bijvoorbeeld meteen naar een arts? We weten nu al dat kinderen met symptomen sneller op doktersbezoek gaan dan volwassenen. Ook kunnen we nagaan of vaccinaties een invloed hebben op het voorkomen van symptomen, waardoor we kunnen inschatten hoe effectief een vaccin is.’ 

Waarom was er nood aan Infectieradar? 

‘Vroeger had je de Grote Griepmeting. Die werd georganiseerd vanuit Nederland, en Vlaanderen was erbij betrokken. Met de meting volgden de onderzoekers op hoe de griep zich verspreidde. De gegevens van die metingen werden vergeleken met wat mensen zelf rapporteerden. Daaruit bleek dat we ook met die methode betrouwbare signalen konden oppikken over de verspreiding van de griep. Met een systeem als Infectieradar willen we hetzelfde doen, maar dan voor meerdere ziektes. Bovendien kunnen we andere vragen stellen, zoals wat mensen doen wanneer ze symptomen vertonen of een positieve test hebben afgelegd. Ook krijgen deelnemers een idee van wat er leeft. Als we plots een stijging zien in het aantal meldingen van een bepaald symptoom, dan kan het om een besmettelijke ziekte gaan. Met Infectieradar kunnen de deelnemers en onderzoekers die vroeg herkennen.’ 

Hoe bepalen jullie over welke ziektes het gaat? Kan dat op basis van enkele symptomen?

‘Via de symptomen die deelnemers rapporteren, kunnen we inschatten of er een epidemie van griep, covid-19 of een andere ziekte op komst is. Ons systeem is wel niet fijnmazig genoeg om voor elke individuele deelnemer een diagnose te geven. Mensen geven zelf hun symptomen door, waardoor er fouten in het systeem kunnen sluipen. Daarom krijgen deelnemers via Infectieradar ook geen medisch advies mee. De deelnemers zullen wel kunnen zien op onze grafieken en kaarten hoe hun symptomen zich verhouden tot die van andere deelnemers in dezelfde regio. Daar zit net de kracht van het platform, om zulke trends vroeg op te pikken.’ 

Deelnemen aan de studie kan via www.survey.infectieradar.be