Belg ontdekt meest primitieve vogel

Dit nieuw ontdekt fossiel uit China, Aurornis xui, is de meest primitieve gekende vogel. Dat schrijft Belgisch paleontoloog Pascal Godefroit (Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen) in samenwerking met Chinese, Italiaanse en Britse collega’s deze week in Nature.

Het fossiel, met deels bewaarde veren, werd gevonden in de Noord-Oost-Chinese provincie Liaoning, en leefde zo’n 165 tot 155 miljoen jaar geleden tijdens het Jura. Via een uitzonderlijk omvangrijke analyse van de ontwikkelingsgeschiedenis vonden de paleontologen dat Aurornis, wat staat voor ‘dageraad van de vogel’, aan de basis staat van de vogelstamboom.

Het nieuwe fossiel stoot daarmee de Archeopterix van de troon als oudste voorloper van de vogel. De studie bevestigt ook dat de typische vogelvlucht maar één keer ontstond binnen de Paraves, een groep die de gevederde dinosauriërs en de vogels omvat.

De Archeopterix, waarvan sinds 1861 een twaalftal exemplaren zijn beschreven, wordt 10 miljoen jaar jonger geschat dan de Aurornis. Door de ontdekking van de Aurornis blijft hij evenwel tot de tak van de vogels behoren, in 2011 nog plaatste men hem bij de gevederde dinosauriërs. De Archeopterix blijft een primitieve vogel, maar het dier dat we nu beschreven, is nog primitiever. (kv)