Fossiel van succesvolste groep zoogdieren geanalyseerd

Een 160 miljoen jaar oud fossiel helpt te begrijpen hoe de zogenoemde multituberculata, de meest succesvolle - maar intussen alweer uitgestorven - groep zoogdieren ooit, de wereld veroverden. Chinese en Amerikaanse wetenschappers stellen hun vondst voor in het vakblad Science.

Het diertje, zo'n 17 centimeter lang en 80 gram zwaar, werd Rugosodon eurasiaticus gedoopt. Het lijkt op een grote rat of eekhoorn en geldt als de oudste voorouder van de multituberculata, een groep zoogdieren genoemd naar het grote aantal knobbeltjes (tuberculata) op hun kiezen.

De dieren kenden hun grootste succes tijdens het krijt, de geologische periode van 145 tot 66 miljoen jaar geleden. Net als de knaagdieren vandaag, leefden ze in uiteenlopende milieus, zowel onder en op de grond als in bomen. 

Bij R. eurasiaticus komen al aanpassingen voor die voor zijn later levende verwanten cruciaal zijn gebleken. Zo beschikt het diertje over erg flexibele enkelgewrichten, die vooral voordelig zijn voor boombewoners en dieren die veel springen. Daarnaast blijkt het gebit van R. eurasiaticus geschikt voor het vermalen van planten. Uit eerder onderzoek was al gebleken dat de multituberculata aanvankelijk vooral vlees aten, maar in de loop van hun evolutie op een hoofdzakelijk plantaardig dieet overschakelden.

De multituberculata zongen het meer dan 100 miljoen jaar uit, voor ze werden weggeconcurreerd door meer moderne knaagdieren. (ddc)