Ook al tieren pseudowetenschap en fake nieuws welig op sociale media en internetfora, met het algemene vertrouwen in wetenschap zit het snor.
Volgens de meest recente wetenschapsbarometer, die peilt naar het draagvlak voor wetenschap en technologie, heeft 78 procent van de Vlamingen er vertrouwen in. Een behoorlijk cijfer als je het vergelijkt met het afbrokkelende vertrouwen in de instellingen. Daar halen het onderwijs en de politie de beste scores met respectievelijk 58 en 57 procent. Het valt op dat de wetenschappers zelf anders worden gepercipieerd dan hun discipline. Iets minder dan de helft van de Vlamingen vertrouwt erop dat ze naar waarheid spreken. Het goede nieuws is dat dit aantal (48 procent) vrij stabiel is, en een pak hoger dan in de pre-coronajaren 2018 en 2019 (39 procent).
De wetenschapsbarometer verschijnt jaarlijks sinds 2018, maar ook dit eigenste blad peilt op gezette tijden naar jouw interesse in wetenschap. In 2003 en 2013, bij de twintigste en dertigste verjaardag van Eos, hielden we zowel een enquête onder een representatief staal van de Vlaamse bevolking als onder onze lezers. Dit jaar bestaat Eos veertig jaar en doen we het nog eens over. We haakten vijf langlopende Eos-vragen vast aan de wetenschapsbarometer en presenteren in het nieuwe nummer de resultaten.
Een opvallende uitkomst wil ik je hier alvast niet onthouden. Gaf de Vlaming in 2013 nog aan dat overbevolking de grootste bedreiging voor onze planeet vormde, dan staat nu klimaatverandering met stip op één, gevolgd door oorlog en overbevolking. Het hoeft ook niet te verbazen dat artificiële intelligentie als meest impactvolle technologie voor de komende tien jaar wordt genoemd. Tien jaar geleden waren dat nog DNA-analyse en nanotechnologie.
Veertig jaar geleden verwees Eos naar de Griekse godin van de dageraad. Vandaag staat Eos garant voor kwaliteitsvolle, onafhankelijke wetenschapsjournalistiek
Eos blaast dus veertig kaarsjes uit. We kijken vooruit, samen met een aantal onderzoekers die dit jaar ook veertig worden. Ze vertellen over hun carrière, over de keuzes die ze hebben moeten maken en welke doorbraken ze in hun vakgebied verwachten. Het onderliggende thema van het nieuwe nummer is tijd. Hoe groot is de window of opportunity om opwarming onder controle te houden? Hoe oud wordt een beuk in een onbeheerd bos? Valt alzheimer vroeger op te sporen? Kunnen we het tempo waaraan we verouderen vertragen? Het zijn maar enkele van de pertinente vragen die aan bod komen.
In de wetenschapsbarometer zegt 43 procent van de Vlamingen wetenschapsnieuws even boeiend te vinden als het andere nieuws. Nog eens 43 procent vindt de wetenschapsberichten zelfs interessanter. Voeg hierbij het expliciete verlangen naar betere communicatie door wetenschappers, en je komt bijna automatisch bij Eos Wetenschap uit. Veertig jaar geleden verwees Eos naar de Griekse godin van de dageraad. De nieuweling wou de razendsnelle ontwikkelingen in wetenschap en technologie begrijpelijk maken en duiden. Vandaag staat de Eos-redactie, samen met een schare enthousiaste medewerkers, garant voor kwaliteitsvolle, onafhankelijke wetenschapsjournalistiek. Hopelijk behouden we je vertrouwen. We zijn nog lang niet uitverteld.
