Verschillende museumcollecties in ons land bevatten menselijke resten. Een onderzoeksteam onder leiding van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) wil de herkomst ervan in kaart brengen. Het team onderzoekt ook of en hoe de menselijke resten teruggegeven kunnen worden aan familieleden, instellingen of landen van herkomst.
Verschillende Belgische musea, universiteiten, andere instellingen en privépersonen hebben menselijke resten van over de hele wereld en uit verschillende periodes in hun bezit. Het gaat onder meer om schedels die zijn verzameld in koloniale tijden. Een ander deel is afkomstig van archeologische opgravingen of (privé) collecties.
Het project HOME (Human Remains Origin(s) Multidisciplinary Evaluation) wil een inventaris van de menselijke resten maken. De onderzoekers focussen op menselijke resten die buiten België zijn verzameld. De onderzoekers willen individuen identificeren en achterhalen hoe de resten zijn verzameld. Juridische experts bekijken vervolgens hoe de menselijke resten teruggegeven kunnen worden en welke juridische procedure daarvoor nodig is.
‘Menselijke resten teruggeven aan familieleden, instellingen of staten is complex’, zegt antropoloog Tara Chapman, wetenschappelijk coördinator van het project. ‘Verschillende partijen kunnen geïnteresseerd zijn in hetzelfde stoffelijk overschot of verschillende meningen hebben over restitutie. Tot nu toe heeft ons land nog nooit menselijke resten gerepatrieerd. België zou dus gebaat zijn bij een wettelijk kader om dergelijke vragen beter te behandelen.’
De onderzoekers vragen alle instellingen en privépersonen die menselijke resten bewaren, contact op te nemen en een enquête in te vullen. De resultaten van de bevraging worden openbaar gemaakt, maar persoonlijke gegevens kunnen op vraag van de respondent privé blijven.
