Middeleeuwse burchten in Syrië weer gebruikt als gevechtsposities

De bloedige burgeroorlog in Syrië, die nu al zijn derde jaar ingaat, veroorzaakt niet alleen menselijk leed, maar brengt ook eeuwenoud erfgoed in gevaar.

Begin 2011 werd de citadel van Aleppo in het noorden van Syrië nog erkend als Unesco Werelderfgoed. Een rustige oude dag was echter niet weggelegd voor de eeuwenoude versterking, die ooit onderdak bood aan achtereenvolgens Arabische, Mongoolse en Ottomaanse legers. In maart 2011 brak de burgeroorlog uit, en ondertussen is de citadel ingenomen door de troepen van president Assad, die er zich met zwaar geschut ingegraven hebben. Er wordt hevig gevochten om deze strategische plek, met zware beschadigingen tot gevolg.

Hevige gevechten in het centrum van Aleppo hebben ook de oude islamitische wijk totaal vernield. De 11de-eeuwse minaret van een beschermde moskee werd door tanks van Assad omvergereden, en de 14de-eeuwse soek van Aleppo, met zijn 14 kilometer gangetjes de grootste van de wereld, is in vlammen opgegaan.

Ook op andere plaatsen in Syrië hebben historische en archeologische sites zwaar te leiden onder beschietingen en plunderingen. Nabij Homs hebben de rebellen naar eigen zeggen onlangs de regeringstroepen verjaagd uit de beroemde kruisvaardersburcht Krak des Chevaliers, die in 1144 werd gebouwd. Naar verluidt is de hele zuidelijke muur van de vesting vernietigd.

Ook de oude stad Palmyra, ooit een oase op de zijderoute in de woestijn nabij Homs, is zwaar beschadigd. Ze werd in het tweede millennium v. Chr. gesticht, later veroverd door Alexander de Grote en nadien verder uitgebouwd door de Romeinen.

Daarnaast worden musea en bibliotheken op grote schaal geplunderd en gebeuren er ook illegale opgravingen. In de buurlanden van Syrië duiken steeds meer geroofde kunstschatten op. Interpol vaardigde inmiddels een opsporingsbericht uit voor een achtste-eeuws bronzen godenbeeld uit het museum van Hama, en twaalf met bulldozers weggehaalde Romeinse mozaïekvloeren uit Apamea. (aa)