Prehistorische animatiefilms

Onze voorouders experimenteerden al met animaties. Dat blijkt uit een studie van een Frans onderzoeker en filmmaker. Hij laat in een video zien hoe verschillende grottekeningen of onderdelen van tekeningen bewegend beeld suggereren.

Onze voorouders die in de grotten van Lascaux in Frankrijk of Foz Coa in Portugal leefden, maakten zo’n 30.000 jaar geleden al vormen van animatie op de grotwanden. Bij sommige schetsen zie je verschillende versies van een dier, die fasen van een beweging vertegenwoordigen. Dat zegt Marc Azéma van de Universiteit van Toulouse Le Mirail, die al twintig jaar grottekeningen bestudeert. Hij monteerde afzonderlijke frames van tekeningen na elkaar zodat de vloeiende beweging duidelijk werd. 

In een grottekening in Lascaux suggereren drie paardenhoofden die deels boven elkaar werden getekend, een verticale beweging. Maar het kan ook horizontaal: door een panterachtig dier een paar keer naast elkaar te tekenen creëerden de kunstenaars in de grot La Vache in de Pyreneeën een voortgaande beweging. Mogelijk riepen de bewoners van de grot de beweging zelfs op met lichttoortsen.

‘Het waren vertellers’, zei Azéma aan het Amerikaanse radioprogramma The World. ‘Het waren de eerste naturalisten. Ze kozen beelden die aanwezig waren in hun omgeving, en die de cyclus van het leven symboliseerden. Ze wilden duidelijk de indrukken die ze opdeden tijdens het jagen uit hun hoofd en op de muur’. En blijkbaar dus ook mét beweging. De bevindingen staan in het juni-nummer van Antiquity. (rvb)