Tandplak uit bronstijd onthult exotisch menu

Het vroegste directe bewijs van kurkuma, bananen en soja buiten Zuid- en Oost-Azië dateert al van tijdens de brons- en ijzertijd. De langeafstandshandel in exotische voedingsmiddelen had dus zo’n 3.700 jaar geleden de oostelijke Middellandse Zee al bereikt, veel eerder dan tot nu toe werd gedacht. Dat blijkt uit internationaal onderzoek.

De wetenschappers bestudeerden de overblijfselen van tachtig mensen op de archeologische sites van Megiddo en Tell Erani in Israël. Deze plaatsen liggen in een gebied dat vierduizend jaar geleden werd beschouwd als een uitwisselingsroute tussen Egypte, het Middellandse Zeegebied en Azië. Ze analyseerden de eiwitten die bewaard waren gebleven in de tandplak van de overledenen. Die wezen op de aanwezigheid van exotische vruchten, specerijen en oliën. Aanvankelijk wilden de onderzoekers vooral achterhalen welke eetgewoontes in de bronstijd in zwang waren. Daarvoor analyseren ze sporen van voedselresten in tandsteen, waaronder eiwitten en microscopische plantrestjes.

‘De menselijke mond zit vol met bacteriën die voortdurend tandsteen creëren’, zegt archeoloog Domingo Salazar (Universiteit van Valencia). ‘Tijdens dat proces worden kleine voedseldeeltjes gevangen en geconserveerd. We hebben het geluk gehad om mensen te vinden die in het verleden niet veel aandacht besteedden aan tandhygiëne, want dat heeft dit onderzoek mogelijk gemaakt.’