De weinig opbeurende documentaire Unseen Enemy waarschuwt ons voor een van de grootste bedreigingen die de mensheid de komende decennia te wachten staan: epidemieën.
Een dokter in Liberia staat machteloos tegenover de stroom ebolapatiënten die zijn praktijk overspoelen. Dankzij een GoPro-camera op het hoofd van Moses zijn we op de eerste rij getuige van de gruwelen die de ziekte met zich meebrengt. In Brazilië schuimt een jonge moeder al maandenlang medische specialisten af om haar baby te helpen. Het kleintje werd geboren met microcefalie, een zeldzame aandoening die de hersenen en schedelomvang aantast. ‘Een rechtstreeks gevolg van het zikavirus’, vertelt kinderneurologe Vanessa Van der Linden, die het verband tussen beide als eerste legde.
Unseen Enemy is een geschiedenisles en waarschuwt in één moeite voor wat ons te wachten kan staan. Want we zijn niet goed bezig. De klimaatverandering ligt onrechtstreeks mee aan de basis van vele epidemieën, zegt Peter Piot, de Belgische arts die veertig jaar geleden het ebolavirus ontdekte. Door het inkrimpen van het regenwoud zien vleermuizen hun habitat verdwijnen. De dieren, notoire ziektedragers, wijken uit naar gebieden waar mensen wonen en vormen zo een gevaar voor de volksgezondheid. Toenemende overbevolking en een gebrek aan hygiëne werken dat bovendien in de hand. Experts waarschuwen ook voor paniek en angst, die zich vaak nog sneller verspreiden dan de ziekte zelf.
Piot en co. schudden de kijker wakker. De specialisten die aan het woord komen, schuwen de doemberichten niet. Als de bevolkingsgroei niet stagneert, zo klinkt het, kijken we binnen dertig jaar mogelijk aan tegen een epidemie die de mensheid op de knieën dwingt. Nee, voor de gezelligheid moet u niet naar Unseen Enemy gaan kijken. Maar desondanks is het een must see.
InScience, het internationale festival van de wetenschapsfilm in Nijmegen, is aan zijn derde editie toe. Deze documentaire trok onze aandacht.
