Marie-Pierra Kakoma, de zangeres van Lous And The Yakouza, kreeg onlangs de diagnose multiple sclerose. Deze ziekte zorgt, onder andere, voor moeite met bewegen. Het vetzuurmetabolisme kan de sleutel zijn naar nieuwe therapieën om MS patiënten weer te doen dansen.
Een jaar geleden werd Lous And The Yakouza-zangeres Marie-Pierra Kakoma plots wakker met verlamde benen. Ze zat drie maanden in een rolstoel en moest opnieuw leren lopen. Op een podium staan dansen leek lang enkel een droom. Uiteindelijk bleek dat ze leed aan multiple sclerose (MS). Marie-Pierra is één van de 2.9 miljoen patiënten wereldwijd. De huidige medicatie kan de ziekte afremmen, maar volledig genezen kan nog niet.
Bij MS gaat het immuunsysteem de vetrijke beschermlaag rond onze zenuwcellen aanvallen. Hierdoor krijgen patiënten moeilijkheden met wandelen, zien en zijn ze vaker vermoeid. Ons lichaam is in staat om een deel van de schade te herstellen. Maar bij veel MS-patiënten wordt ze uiteindelijk te groot waardoor hun symptomen verergeren, de herstelfases korter worden of er zelfs geen herstel meer is.
Vetzuren spelen zowel in het aanval-gedeelte als in de herstelfase een heel belangrijke rol. Sommige vetzuren bevorderen ontsteking, andere remmen ze net af. Denk maar aan gezonde omega-3 vetzuren of slechte verzadigde vetten. De hersenen hebben ook veel vetten nodig om de schade aan de beschermlaag te herstellen. De cellen die voor herstel zorgen hebben namelijk veel energie nodig die ze uit vetten kunnen halen. Bovendien zijn vetzuren de bouwstenen van de beschermlaag.
Bij MS-patiënten blijkt dat de vetzuursamenstelling bij actieve letsels (dus waar het immuunsysteem de zenuwen nog aan het aanvallen is) sterk verschilt van die bij herstellende letsels. Tijdens verschillende fases van de ziekte zitten er andere vetzuren in het ruggenmerg van MS-patiënten en deze verschillen ook nog eens van die van gezonde mensen. Mutaties in genen van het vetzuurmetabolisme kunnen bovendien gelinkt zijn met de verergering van de ziekte.
Vetzuurgenen
Wetenschappers willen nu weten welke genen van het vetzuurmetabolisme het herstel bevorderen en welke de ontstekingsreactie net gaan stimuleren. Dit onderzoeken ze door de samenstelling van de vetzuren op verschillende tijdstippen van de ziekte te vergelijken. Op dezelfde tijdstippen kijken ze welke genen er meer of minder aanwezig zijn. Zo kunnen ze achterhalen welke vetzuren betrokken zijn bij herstel en welke genen hier voor verantwoordelijk zijn.
Op basis daarvan kunnen wetenschappers nieuwe therapieën ontwikkelen, zoals de expressie van herstelbevorderende genen verhogen. Of MS-patiënten kunnen de herstellende vetzuren innemen. Daarnaast kunnen artsen met die kennis gerichter voedingsadvies geven aan MS-patiënten. MS weg-eten zal niet tot de mogelijkheden behoren, onze hersenen hebben hun eigen metabolisme. Maar dat kunnen we wel gedeeltelijk beïnvloeden door wat we eten.
Op deze manier kan ons vetzuurmetabolisme er hopelijk binnenkort voor zorgen dat sterren zoals Lous And The Yakuza weer naar hartenlust te kunnen dansen, zonder dat ze zich zorgen moeten maken over een volgende MS-opstoot.
