Faagtherapie kan een effectieve behandeling zijn voor infecties waarbij antibiotica onvoldoende werkzaam zijn.
Beeld: Illustratie van een bacteriofaag die zijn DNA in een bacteriecel injecteert.
Door het veelvoudig en foutief gebruik van antibiotica zijn steeds meer bacteriën er resistent tegen geworden. Het probleem is nu al zo groot dat de Wereldgezondheidsorganisatie antibioticaresistentie beschouwt als één van de grootste bedreigingen van de gezondheid wereldwijd.
Onderzoekers en artsen van het Militair Hospitaal Koningin Astrid en onderzoekers van het lab voor Gentechnologie van de KU Leuven sloegen de handen in elkaar om daar een mouw aan te passen. Ze gingen op zoek naar een nieuwe manier om bacteriële infecties te behandelen.
Virusfabriekjes
Ze ontwikkelden een gepersonaliseerde faagtherapie, een behandeling die gebruikmaakt van fagen - kleine virussen die heel specifiek bacteriën aanvallen. ‘Fagen injecteren hun eigen DNA in de bacteriecel, waardoor ze deze omvormen tot virusproducerende fabriekjes’, vertelt prof. Rob Lavigne van de KU Leuven. ‘Vervolgens barsten de bacteriecellen open en worden de nieuwe fagen vrijgelaten die op hun beurt op jacht gaan naar de volgende cel.’
De onderzoekers hebben voor het eerst een 100-tal patiënten met hun therapie behandeld. Omdat fagen zeer selectief zijn en goede bacteriën in het lichaam met rust laten, was het belangrijk om de juiste faag te matchen met de geschikte patiënt zodat de antibioticaresistente bacteriën heel precies werden aangevallen. Bovendien werd elk faagpreparaat eerst grondig getest voor het werd toegediend, zodat de ingreep ook veilig was voor de patiënten.
‘De behandeling werd gegeven als ‘last resort’ bij de meest extreem chronisch geïnfecteerde patiënten’
Na de behandeling zagen de behandelende artsen klinische vooruitgang bij 77 procent van de patiënten en werd bij maar liefst 61 procent van de infecties de pathogene bacterie volledig verwijderd. ‘Dit is uitzonderlijk omdat deze behandeling werd gegeven als ‘last resort’ bij de meest extreem chronisch geïnfecteerde patiënten’, vertelt prof. Lavigne.
De beste resultaten werden geboekt wanneer de faagtherapie werd gecombineerd met antibiotica. De onderzoekers willen nu bekijken hoe ze de therapie veilig, efficiënt en betaalbaar kunnen uitrollen.
