"Malariahonden" kunnen dragers van malariaparasieten opsporen. Dat kan de verspreiding inperken.
Twee jaar geleden lag het aantal mensen dat besmet raakte met malaria of eraan dood ging lager dan ooit. Maar de voorbije twee jaar zijn de cijfers weer wat gestegen. Wetenschappers blijven zoeken naar manieren om de ziekte in een vroeg stadium op te sporen zodat ze de verspreiding ervan beter kunnen inperken.
Onderzoekers van Durham University voerden een experiment uit in Gambia, een regio in West-Afrika waar malaria nog welig tiert. Ze onderwierpen honderden schoolkinderen van 5 tot 14 jaar aan een grondige medische controle en gingen ook via een eenvoudige vingerpriktest op zoek naar sporen van malariaparasieten in hun bloed. Ze gaven hen vervolgens een paar sokken mee naar huis die ze de hele nacht moesten aanhouden.
De volgende ochtend haalden de onderzoekers de sokken op en hielden die van 142 gezonde kinderen apart. Dat deden ze ook met de sokken van 30 kinderen bij wie malaria was vastgesteld maar bij wie nog geen griepsymptomen te zien waren. Ze verscheepten de hele zwik naar de School of Hygiene & Tropical Medicine in Londen waar de sokken werden ingevroren. Vervolgens trainden ze labrador Sally en golden retriever Lexi om de geur die met een malariabesmetting gepaard gaat te herkennen.
Toen de honden uiteindelijk aan de sokken van de kinderen mochten ruiken, moesten ze stil blijven staan als ze malaria roken en weglopen als ze dat niet deden. Dat lukte bij 70 procent van de sokken van geïnfecteerde kinderen en bij 90 procent van die van gezonde kinderen. De onderzoekers waren onder de indruk van de prestaties van de honden, vooral omdat ze ook kinderen wisten te identificeren die minder parasieten in hun lichaam hadden dan wat nodig is om ze via een snelle diagnostische test te kunnen opsporen.
Toch zijn de onderzoekers ervan overtuigd dat de honden nog beter kunnen. Niet alleen omdat de kinderen verschillende types parasieten droegen, maar ook omdat het stadium van de ziekte verschillend was, wat allemaal gepaard gaat met een andere geur. Bovendien vermoeden ze dat sokken die net van iemands voeten zijn gestroopt, beter zullen werken dan wanneer ze eerst maandenlang werden ingevroren.
Ondertussen kreeg ook springerspaniël Freya de training. Volgens de onderzoekers kunnen de drie honden op termijn net als drugshonden worden ingezet op luchthavens om dragers van malariaparasieten op een snelle, betrouwbare en vooral niet-invasieve manier op te sporen. Dat zou handig zijn om de verspreiding van de aandoening naar andere landen in te perken en om patiënten die nog niet weten dat ze besmet zijn sneller te behandelen. Maar eerst willen ze de honden nog meer trainen, onder andere in het opsporen van alle varianten van de aandoening.
