Tot nu toe is er geen behandeling voor asbestkanker die goed werkt, maar daar kan verandering in komen.
In België zijn er momenteel zo’n 300 nieuwe asbestkankerpatiënten per jaar. Hoewel de productie van asbest in ons land al meer dan 20 jaar geleden verboden is, blijft het aantal patiënten toenemen. Jammer genoeg is er tot nu toe nog geen behandeling die goed werkt. Maar er is hoop: onderzoek aan de UAntwerpen toont aan dat de huidige immuuntherapie nu ook gebruikt kan worden voor asbestkanker.
De slimste cel
Kankercellen maken gebruik van immuuncheckpoints om ons immuunsysteem te onderdrukken. Er zijn namelijk meer immuuncheckpoints aanwezig zijn in kankerpatiënten dan in gezonde personen. Hierdoor wordt het evenwicht verstoord. In plaats van een gecontroleerde rem op het immuunsysteem worden onze immuuncellen te hard afgeremd waardoor ze ons niet kunnen beschermen. Op deze manier ontsnappen de kankercellen aan ons immuunsysteem en kan de kanker groeien.
Foto boven: immuuntherapie waarbij immuuncheckpoints geblokkeerd worden, zorgt ervoor dat onze gele immuuncellen terug actief worden en zo de groene kankercel kunnen aanvallen.
Als we immuuncheckpoints blokkeren, voorkomen we de ontsnapping van de kankercel
Om de balans weer in de juiste richting te duwen, moeten we onze immuuncellen opnieuw activeren zodat ons immuunsysteem de kankercel weer kan aanvallen. We moeten er dus voor zorgen dat ons immuunsysteem minder wordt afgeremd. Dit kunnen we doen door gebruik te maken van moleculen die immuuncheckpoints blokkeren en zo de rem op het immuunsysteem wegnemen. Op die manier zijn onze immuuncellen niet langer onderdrukt en kunnen ze opnieuw actief de kankercel aanvallen. Dit is de basis van de huidige immuuntherapie die al veelbelovende resultaten toonde voor de behandeling van longkanker en huidkanker.
Onderzoek naar nieuwe immuuntherapie
Wij onderzochten biopsieën van verschillende asbestkankerpatiënten en vonden dat dezelfde immuuncheckpoints die met immuuntherapie geblokkeerd worden in longkanker en huidkanker ook aanwezig zijn in asbestkanker. Daarom zijn wij ervan overtuigd dat dit ook een interessante onderzoekspiste is voor een nieuwe asbestkankertherapie.
Foto boven: de doelwitten van de immuuntherapie die gebruikt wordt voor longkanker en huidkanker zijn ook aanwezig in asbestkanker en kleuren bruin aan in biopsieën van asbestkankerpatiënten.
De ontdekking van twee nieuwe doelwitten opent deuren voor de ontwikkeling van nieuwe behandelingen
Wij ontdekten in onze biopsieën ook de aanwezigheid van twee nieuwe immuuncheckpoints die nog nooit beschreven waren in asbestkanker en ook nog onbekend zijn in andere kankertypes. Deze resultaten openen deuren voor de ontwikkeling van een nieuwe immuuntherapie die deze doelwitten blokkeert, wat goede resultaten oplevert in één kankertype kan misschien ook interessant zijn voor andere kankertypes.
Wanneer immuuncellen geactiveerd zijn, scheiden ze bepaalde stofjes uit. Die zorgen voor de activatie van andere immuuncellen. Door de uitscheiding van deze stofjes te onderzoeken, weten we of onze immuuncellen actief zijn. Zo kunnen we nagaan of onze immuuntherapie de rem op het immuunsysteem wegneemt. We besloten om in het lab de uitscheiding van die stofjes te onderzoeken nadat we asbestkankercellen en immuuncellen samengebracht hebben, een beetje zoals in de patiënt het geval is, en deze behandeld hebben met immuuntherapie.
We stelden vast dat immuuntherapie de verhoogde rem op ons immuunsysteem wegnam en zo zorgde voor activatie van immuuncellen in asbestkanker. Dit was niet alleen het geval voor de gekende immuuntherapie van longkanker en huidkanker, maar ook voor de immuuntherapie waarbij onze twee nieuwe doelwitten geblokkeerd werden. Om het verschil beter te begrijpen tussen de immuuntherapieën die de verschillende immuuncheckpoints blokkeren, ben ik dit nu verder aan het onderzoeken in muizen met asbesttumoren.
Elly Marcq is met haar onderzoek naar kanker genomineerd voor de Vlaamse PhD Cup.
