Een enkele injectie met het medicijn zou de overdracht tussen mensen via muggen gedurende een heel malariaseizoen kunnen voorkomen.
De parasieten die bij mensen malaria veroorzaken verspreiden zich van de ene patiënt naar de andere, maar doen dat alleen via muggen die een soort van tussengastheer vormen. Het blokkeren van deze zeer efficiënte verspreiding van malaria is van groot belang. Want malaria is met meer dan 200 miljoen gevallen en meer dan 600 duizend doden per jaar één van de belangrijkste infectieziekten van deze tijd.
Een team van wetenschappers van het Radboudumc in Nijmegen ontdekte en ontwikkelde een nieuw medicijn: het antilichaam TB31F. Om eerst de veiligheid bij mensen te testen, kregen 25 gezonde vrijwilligers het middel toegediend, wat geen belangrijke bijwerkingen veroorzaakte.
Vervolgens onderzochten de wetenschappers welk effect het middel had op de overdracht van parasieten naar muggen. In de Malaria Unit van het ziekenhuis voerden ze gekweekte malariaparasieten aan gekweekte muggen en bootsen ze zo de overdracht van geïnfecteerde personen naar muggen na. Voegden ze aan de maaltijd het bloed toe waarin TB31F zat, dan bleek dat de besmetting van de muggen volledig te voorkomen.
Buiten het lichaam
Het bijzondere aan het medicijn is volgens de onderzoekers dat het buiten het menselijk lichaam werkt. ‘Na injectie in een patiënt blijft het antilichaam nog enkele maanden in zijn of haar bloed zitten, maar doet het daar niks, ook niet als die patiënt malaria heeft’, vertelt arts-microbioloog Matthew McCall. ‘Pas als een mug die patiënt steekt en het bloed opzuigt met daarin zowel malariaparasieten als het antilichaam, zorgt het antilichaam ervoor dat de parasiet zich niet kan vermenigvuldigen in de mug. Zo kan de parasiet zich niet verder verspreiden en geen nieuwe ziektegevallen veroorzaken.’
De onderzoekers schatten dat een enkele injectie met het medicijn de overdracht tussen mensen via muggen gedurende een heel malariaseizoen kan voorkomen. In combinatie met andere maatregelen kan het medicijn in veel delen van de wereld een waardevol hulpmiddel vormen in de strijd tegen malaria. Vooral jonge kinderen in Afrika die geen afdoende toegang hebben tot de gezondheidszorg lopen het grootste risico om de ziekte te krijgen.
