Vlaamse baby's zitten te veel

Onderzoekers van de vakgroep Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie (UGent) stelden al in 2010 vast dat de motorische ontwikkeling bij Vlaamse baby’s trager verloopt dan elders. Ook in Nederland is dat trouwens het geval.

De trend wordt nu bevestigd in een masterproef aan dezelfde Gentse vakgroep. De motorische ontwikkeling van 77 baby’s werd gevolgd vanaf de leeftijd van  4 maanden tot het moment waarop ze zelfstandig konden stappen. Kinderen in Vlaanderen blijken nog altijd trager te ontwikkelen, in vergelijking met Canadese baby's.

Vlaamse peuters stappen gemiddeld trouwens ook op latere leeftijd, zo blijkt uit een vergelijking met de gegevens uit een studie uit 2006 van de Wereldgezondheidsorganisatie, op basis van onderzoek in Noorwegen, Oman, Ghana, India, Brazilië en de USA.

Slapen op je rug, spelen op je buik

Kind en Gezin raadt aan om kinderen op hun rug te leggen om te slapen. Dit advies is ontzettend effectief gebleken in de strijd tegen wiegendood. De slogan: ‘slapen doe je op de rug’ is en blijft dus heel belangrijk. De campagne leidde er ook toe dat kinderen wakker meer op de rug werden gelegd. Dat is niet nodig en vertraagt bovendien de motorische ontwikkeling. Dit is bevestigd in verschillende studies in verschillende landen.

Ondertussen is de campagne bijgestuurd en de slogan aangevuld: ‘slapen doe je op de rug – spelen op de buik’. De Gentse wetenschappers ontwikkelden samen met studenten de website ‘Vooruit op de buik’. Deze website toont hoe kinderen aangemoedigd kunnen worden om meer op hun buik te spelen.

Autostoeltjes: met mate te gebruiken

Nog steeds stappen Vlaamse kinderen eerder laat, en zetten veel ouders hun kinderen nog meer dan vroeger in allerlei zithulpen zoals de autostoeltjes van Maxi Cosi. Die stoeltjes worden met het juiste onderstel omgevormd tot wandelwagentjes, je kan er speelgoed op monteren… Kinderen zitten, eten en slapen dan ook soms vele uren per dag in het autostoeltje.

Afgaand op de resultaten van de masterproef lijkt er een verband te bestaan tussen het gebruik van zithulpmiddelen en het tempo van de motorische ontwikkeling. Uitgebreider onderzoek is nodig om dit met zekerheid te stellen, maar de wetenschappers roepen - met enige voorzichtigheid - toch al op om het gebruik van autostoeltjes te beperken tot de autoritten en kinderen meer op hun buik te leggen om te spelen. Kinderen rollen zo meer om, sluipen, kruipen, trekken zich recht… en zitten minder.

Baby’s zijn van nature nieuwsgierig. Ze willen al snel de wereld verkennen. Dat lukt aanvankelijk nog niet zo goed. Op je rug zie je niet veel, tenzij er speeltjes boven je hoofd hangen. Als je op de buik ligt en je hoofd opheft zie je al meer. En misschien kan je dan dat balletje aanraken dat voor je ligt. Dan moet je natuurlijk wel je gewicht naar één kant brengen om de andere arm vrij te maken. Maar als je dat balletje aanraakt en het rinkelt wil je het wellicht nog eens proberen. Daar word je wel moe van…

Is vroeger stappen beter?

Uiteindelijk leerden alle baby’s die in het onderzoek aan bod kwamen, wel te stappen. Maakt het dan zoveel uit dat wat sneller kunnen stappen? Daar heeft de wetenschap nog geen antwoord op. Maar aangezien de fysieke fitheid van onze kinderen afneemt en zwaarlijvigheid toeneemt, geldt ‘jong geleerd, oud gedaan!’ wellicht ook hier. De onderzoekers vermoeden ook dat de kwaliteit van de motorische ontwikkeling van baby’s een invloed heeft op hun bewegingskwaliteit als kleuter en als kind op lagere-schoolleeftijd.