Baby's die met een keizersnede worden geboren krijgen even veel microben binnen als baby’s die via de natuurlijke weg ter wereld komen.
Hoewel baby’s die met een keizersnede geboren worden tijdens de geboorte minder van het vaginale en fecale microbioom van hun moeder krijgen dan baby’s die via de natuurlijke weg ter wereld komen, wordt dat gecompenseerd doordat moeders microben aan hun baby’s kunnen overdragen via alternatieve routes. Dat blijkt uit nieuw onderzoek dat is gepubliceerd in Cell Host & Microbe.
Het meeste microbioomonderzoek was tot nu toe gericht op de darm, maar we herbergen ook nuttige microbiële gemeenschappen in andere delen van ons lichaam, zoals in onze luchtwegen en op onze huid. Het nieuwe onderzoek helpt verduidelijken op welke manier baby's, die voor de geboorte doorgaans als steriel worden beschouwd, essentiële microben voor hun verschillende microbiomen ontvangen.
Borstvoeding
Om te begrijpen hoe het microbioom van zuigelingen zich in de eerste levensmaand ontwikkelt in verschillende delen van hun lichaam, selecteerde het team 120 Nederlandse moeders die op het punt stonden te bevallen. Ze verzamelden huid-, neus-, speeksel- en darmmicrobioommonsters van de baby’s twee uur na hun geboorte en toen ze één dag, één week, twee weken en één maand oud waren. En ze namen zes verschillende soorten microbioommonsters van de moeders - huid, moedermelk, neus, keel, ontlasting en vaginaal - om te bepalen welke van deze bronnen de verschillende microbiomen van de baby's bevoorraden.
Vervolgens analyseerden ze deze resultaten in de context van factoren waarvan wordt aangenomen dat ze van invloed zijn op de overdracht van microben. Naast de wijze van bevallen keken ze ook naar antibioticagebruik en het al dan niet geven van borstvoeding. ‘We zagen dat veel niches van de moeder belangrijk zijn voor de overdracht van microben’, vertelt Wouter de Steenhuijsen Piters van het Universitair Medisch Centrum Utrecht die aan het onderzoek meewerkte. ‘Als sommige van deze paden om de een of andere reden geblokkeerd zijn - zoals bij een keizersnede - dan kunnen deze microben het kind nog steeds via andere paden bereiken.
Ongeacht de geboorteroute, vonden de onderzoekers dat zo’n 58,5 procent van het microbioom van een baby afkomstig is van de moeder. Maar verschillende maternale microbiële gemeenschappen droegen bij tot verschillende microbiomen bij zuigelingen. Met een keizersnede geboren baby's ontvingen minder microben van het vaginale en fecale microbioom van hun moeder, maar kregen - kennelijk ter compensatie - meer microben via de moedermelk. ‘Microbioomoverdracht en -ontwikkeling zijn zo belangrijk dat de evolutie ervoor heeft gezorgd dat microben op de een of andere manier van moeder op kind worden overgedragen’, zegt eerste auteur Debby Bogaert, arts-wetenschapper aan de Universiteit van Edinburgh. ‘Borstvoeding is daardoor nog belangrijker voor kinderen die via een keizersnede zijn geboren en geen darm- en vaginale microben van hun moeder kregen.’
Infectierisico
Het team wil nog meer uitzoeken over de niet-materiële invloeden op de ontwikkeling van het microbioom van zuigelingen. ‘We konden zien dat het maternale microbioom bijna zestig procent van het totale microbioom van de zuigeling verklaart, maar er is nog ruim veertig procent waarvan we niets weten’, zegt De Steenhuijsen Piters. ‘Het zou interessant zijn om die onbekende fractie op te delen en te achterhalen waar alle microben vandaan komen. Of vaders bijdragen bijvoorbeeld, of broers en zussen, of de omgeving.’
Uiteindelijk willen de onderzoekers begrijpen hoe de ontwikkeling van het microbioom bij zuigelingen zich verhoudt tot de gezondheid op lange termijn. ‘We willen onderzoeken of dit vroege levensproces niet alleen het infectierisico op korte termijn - in het eerste levensjaar -beïnvloedt, maar ook de gezondheid op langere termijn, bijvoorbeeld wat betreft allergieën en astma’, zegt Bogaert. ‘In de toekomst kunnen we deze kennis misschien gebruiken om gezondheidsproblemen te helpen voorkomen, diagnosticeren of behandelen.’
