Experts uiten hun ongenoegen over de wildgroei aan coaches en consulenten, die soms gevaarlijk advies geven. De Vlaamse overheid betaalt hun opleidingen deels terug.
Endocrinoloog Guy T’Sjoen (UGent) uitte in het Radio 1-programma Touché zijn ongenoegen over het overaanbod aan coaches. Hij ergert zich aan ‘kwakzalvers’ die veel geld vragen voor weinig betrouwbare behandelingen. T’Sjoen geeft het voorbeeld van één van zijn patiënten die van een ‘diabetescoach’ bedenkelijk advies kreeg. Ook psycholoog Wouter Duyck (UGent), klaagt in De Standaard over ‘de wildgroei aan coaches die geen enkele expertise hebben’.
We berichtten in Eos eerder over het feit dat de Vlaamse overheid bedenkelijke opleidingen subsidieert door via de KMO-portefeuille of opleidingscheques het inschrijvingsgeld deels terug te betalen. Dat is nog steeds zo.
Als ‘opvoedingsconsulent’ kan je leren ‘gekwetste kinderen te helen’. Een opleiding ‘Palmhealing van de Essenen’ gaat dieper in op genezen door handoplegging. Stress, depressie en burn-out te lijf gaan met ‘harmonische levenswetten’ en een ‘evolutionaire’ aanpak krijg je in de cursus ‘Levenscoach’ onder de knie. Zijn homeopathie, enneagrammen en zuiveringskuren meer je ding? Dan is de opleiding tot ‘gezondheidsconsulent’ geknipt. Of leer met ‘biovelden’ depressies en zelfs lactose-intolerantie aan te pakken.
Vorige maand werd een osteopaat vervolgd voor de dood van een veertienjarig meisje met tuberculose nadat hij een alternatieve diagnose en behandeling had voorgesteld. De man geeft opleidingen via een eigen academie, waar je leert over ‘het 'waarom' van hedendaagse gezondheidsklachten en leert ze te remediëren op een natuurlijke manier.’ Ook daar kan je met de KMO-portefeuille terecht.
Zwaktebod
Een ‘papacoach’ of ‘opruimcoach’ kan relatief weinig schade aanrichten, behalve aan het gezinsbudget. Dat is anders wanneer iemand met echte gezondheids- of psychische problemen te rade gaat bij iemand zonder de juiste kwalificaties. Hoewel coaches en consulenten enkel gezonde mensen mogen adviseren en zich anders schuldig maken aan onwettige uitoefening van de geneeskunde, zijn de websites van de opleidingscentra daar vaak niet duidelijk over. Het is in de praktijk ook moeilijk te controleren.
We kunnen geen erkennig afpakken van wie er geen heeft Jan Eyckmans, FOD Volksgezondheid
‘De Provinciale Medische Commissies kunnen optreden bij onwettige uitoefening van de geneeskunde of andere wettelijk erkende gezondheidsberoepen, zoals psycholoog’, zegt Jan Eyckmans van de FOD Volksgezondheid. ‘Dat gebeurt vaak na een melding of klacht. We schakelen dan altijd het parket in. Zelf kunnen we niet optreden omdat we geen erkenning kunnen afpakken van wie er geen heeft.’
Op de inhoud van de opleidingen ziet de federale overheid niet toe. Op Vlaams niveau controleert de overheid enkel de diploma’s van door de overheid erkende ‘preventiecoaches’ in woonzorgcentra, ‘bewegingscoaches’ en ‘bedrijfscoaches’. ‘Zij moeten over de juiste vooropleiding beschikken en een bijkomende opleiding volgen bij erkende partners zoals het Vlaamse Instituut Gezond Leven of het Centrum Geestelijke Gezondheidszorg (CGG)’, zegt woordvoerder Nico Krols van het kabinet Volksgezondheid en Welzijn van minister Jo Vandeurzen.
Een overheid hoeft opleidingen tot leerling-tovenaar niet te sponsoren viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven)
Op het kabinet van Vlaams minister van Werk Philippe Muyters, bevoegd voor het systeem van opleidingscheques en de KMO-portefeuille, klinkt het dat het ‘onmogelijk is om de wetenschappelijke achtergrond van alle opleidingen te controleren’. ‘Die kennis is er gewoon niet’, zegt woordvoerder Thomas Pollet. ‘Wij controleren enkel de bedrijfszekerheid van de opleidingsverstrekker.’
‘Te gek om waar te zijn’, vindt viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven), pleitbezorger van evidende-based gezondheidszorg. ‘Dat ‘die kennis er niet is’, is een ongelooflijk zwaktebod. Iedereen met een minimum aan gezond verstand kan inschatten dat chakra's, boomknuffelen en Tarotkaarten niet echt wetenschappelijk ondersteunde concepten zijn. Je moet dat allemaal zeker niet verbieden, maar een overheid hoeft zulke opleidingen tot leerling-tovenaar ook niet te sponsoren.’
'Mensen zijn vrij om onzinnige dingen te geloven', vindt ook Wouter Duyck. 'Kwakzalverij is van alle tijden en we zullen het nooit kunnen uitroeien. Wanneer er gevaar dreigt voor de fysieke of mentale gezondheid moeten we natuurlijk wel ingrijpen. Dat bepaalde therapeutische handelingen sinds kort wettelijk enkel door psychologen mogen worden uitgevoerd, is in dat opzicht een goede zaak. Zolang coaches geen mensen met een psychische aandoening behandelen, kunnen we daar weinig tegen doen. Maar iemand met een klinische depressie moet een effectieve behandeling krijgen. Iets anders is natuurlijk de financiering van de opleiding van die coaches: er is vrijheid van onzin, maar de overheid moet die onzin niet betalen.'
