Stress kan risico verhogen op hart- en vaatziekten

Dagelijks krijgen veel mensen te maken met werkdruk of –onzekerheid, armoede, familiale omstandigheden en andere belastende factoren. De acute of chronische stress die daaruit voortvloeit, kan leiden tot psychologische stoornissen zoals depressie. Onderzoekers toonden nu aan dat stress ook rechtstreeks verband houdt met hart- en vaatziekten.

Hart- en vaatziekten zijn aandoeningen in het hart of in de bloedvaten, zoals een hartinfarct, trombose of beroerte. In België blijven hart- en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak. Meestal worden ze in verband gebracht met onze eetpatronen. Maar nu blijkt dat ook individuen met een overactieve amygdala een hoger riscio lopen.

Stress ontstaat in de amygdala’s, twee amandelvormige clusters van neuronen in een hersenkwab. De amygdala verwerkt negatieve prikkels en reageert op gevoelens van angst. Onderzoek bij muizen toonde eerder al aan dat de amygdala ontsteking en verkalking in de aders kan bevorderen. Volgens Ahmed Tawakol en zijn collega-onderzoekers aan de Harvard Medical School gebeurt hetzelfde bij mensen. Een overactieve amygdala zet het beenmerg aan om meer witte bloedcellen aan te maken, en die zorgen voor ontsteking en verkalking.

Tawakol en zijn team voerden een dubbel onderzoek. Ze volgden 293 personen over een periode van vier jaar. Daarin monitorden ze de activiteit van hun hersenen, beenmerg, aders en milt met PET/CT-scans. 22 personen ontwikkelden hart- en vaatziekten.  Uit de scans konden de onderzoekers overactiviteit in de amygdala associëren met actiever beenmerg en aderontsteking. Zelfs na het verrekenen van leeftijd, geslacht, hoge bloeddruk en angst bleef een actievere amygdala gelijklopen met een hoger risico op hart- en vaatziekten. In een tweede onderzoek analyseerden Tawakol en zijn collega’s dertien patiënten met een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Ook bij hen stelden de onderzoekers zowel een actievere amygdala als meer ontsteking in de aders vast.

Ilze Bot en Johan Kuiper, auteurs voor medisch tijdschrift The Lancet en onderzoekers aan de universiteit van Leiden, vinden dan ook dat risicoanalyses voor hart- en vaatziekten rekening moeten houden met de stressniveaus van patiënten. Voorlopig wordt vooral gekeken naar voedingspatronen. (pvw)

Bron: Ilze Bot en Johan Kuiper, universiteit Leiden, Nederland in The Lancet.