Zwaarlijvigheid is niet goed voor je hart. Het verhoogt de kans op hart- en vaatziekten en een acute hartaanval. Amerikaanse onderzoekers zeggen dat dit niet altijd klopt. Vooral bij vrouwen moeten we ook rekening houden met de samenstelling van het lichaam.
Waar komt dit nieuws vandaan?
De onderzoekers zijn in een studie bij 11.463 gezonde volwassenen nagegaan in welke mate de samenstelling van het lichaam (verhouding spiermassa tegenover vetmassa) de kans op een acute hartaanval beïnvloedt. In het begin van de studie bepaalden de onderzoekers de lichaamssamenstelling van de deelnemers. Op basis hiervan werden de mannen en vrouwen afzonderlijk ingedeeld in vier groepen:
• groep 1 met een lage spiermassa en lage vetmassa;
• groep 2 met een lage spiermassa en hoge vetmassa;
• groep 3 met een hoge spiermassa en lage vetmassa;
• groep 4 met een hoge spiermassa en hoge vetmassa.
Vervolgens volgden ze de deelnemers gemiddeld 13 jaar en bekeken ze wie er een acute hartaanval kreeg. Na een grondige analyse van de gegevens besluiten de onderzoekers dat:
• een hoge spiermassa zowel mannen als vrouwen beschermt tegen een acute hartaanval;
• bij vrouwen de combinatie van een hoge vet- en spiermassa een bijkomend voordeel oplevert. De aanwezigheid van vet zou bij hen de kans op een acute hartaanval verkleinen.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelt dat te veel buikvet (abdominale obesitas) de kans op hart- en vaatziekten verhoogt. Je hebt abdominale obesitas als je BMI hoger dan 30 is en je middelomtrek ≥ 102 cm bij mannen en ≥ 88 cm bij vrouwen is.
De INTERHEART-studie was het eerste grootschalige onderzoek dat aantoonde dat zwaarlijvig zijn én een dikke buik hebben de kans op een hartinfarct verhoogt. Latere onderzoeken bevestigden deze resultaten. Het lijkt erop dat het ongunstige effect deels te verklaren valt doordat zwaarlijvige mensen met abdominale obesitas vaker last hebben van een te hoge cholesterol, hoge bloeddruk, diabetes en chronische ontstekingen (4).
Het buikvet zou hiervoor verantwoordelijk zijn. Omdat bij vrouwen het vet zich vaker ter hoogte van de heupen bevindt en niet zozeer op de buik zou een hoog vetpercentage bij hen niet per se negatieve effecten hebben. Meer nog, volgens sommige onderzoekers zou heupvet net beschermen tegen hart- en vaatziekten. Het zou het wat vreemde resultaat van deze studie (dat de combinatie van een hoge vet- en spiermassa vrouwen beschermt tegen een hartinfarct) kunnen verklaren. Maar er is hierover nog veel onduidelijkheid.
Conclusie
Een grote spiermassa vermindert de kans op een hartinfarct, zowel bij mannen als vrouwen. Te veel buikvet daarentegen verhoogt dit risico. Omdat vrouwen vaker meer vet hebben op de heupen en niet zozeer op de buik, zou een grotere vetmassa bij vrouwen niet per se het risico op een hartinfarct doen stijgen. Meer nog, volgens nieuw onderzoek zou de combinatie van veel vet en veel spieren het risico op een hartinfarct bij vrouwen doen dalen, maar dat moet nog verder onderzocht worden.