Word je gezonder van seks?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Volgens de onderzoekers van een Amerikaanse studie bestaat er een verband tussen weinig of geen seks hebben en een hoger overlijdensrisico (ongeacht de doodsoorzaak) bij personen met hoge bloeddruk. Dat zou voor zowel jonge als oudere personen gelden. De onderzoekers leidden daaruit af dat vaker seks hebben gunstige invloed zou hebben op de gezondheid in het algemeen en op de levenskwaliteit van personen met hoge bloeddruk. De Belgische website voor artsen, MediQuality, schrijft hierover: ‘Moet je het met de patiënten meer hebben over seksualiteit? Blijkbaar wel’ (1).

Waarover gaat dit onderzoek?

Het onderzoek blijkt gebaseerd te zijn op een bevraging van National Health and Nutrition Examination Survey of NHANES. Zij bevroegen duizenden Amerikanen tussen 2005 en 2014 over hun eetgewoonten, gedrag en gezondheidstoestand. Ook de seksuele activiteit kreeg aandacht: er werd gevraagd hoe vaak de deelnemers per jaar seks hadden met een partner.

• Na 2014 bekeken de onderzoekers de sterftes in de groep mensen met hoge bloeddruk. Dat waren er 109.
• In die groep stierven dubbel zoveel mensen die minder dan 12 keer per jaar seks hadden in vergelijking met diegenen die meer dan 51 keer per jaar seks hadden (2).

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Deze studie is niet nieuw, maar haalde al meermaals de media. Je kan uit de studie niet afleiden dat seks beschermt tegen vroegtijdig overlijden als je een hoge bloeddruk hebt.

• Hadden sommige mensen minder seks omdat ze ongezond waren, of werden ze ongezond omdat ze minder seks hadden? Dat is niet duidelijk.
  • De onderzoekers probeerden hier wel rekening mee te houden, en gingen ook na of de deelnemers andere aandoeningen hadden, zoals bijvoorbeeld diabetes.
  • Dat volstaat echter niet altijd. Uit een bevraging kan je de gevolgen van de aandoening niet afleiden. Iemand met een goed gecontroleerde diabetes kan normaal seks hebben, terwijl iemand met een slecht gecontroleerde diabetes een groter risico heeft op impotentie (erectiestoornissen) en ook op vroegtijdig overlijden.
• Daarenboven gooide deze studie mensen die weinig seks hebben (1 x per maand) op dezelfde hoop met mensen die nooit of slechts 1 x per jaar seks hebben.
  • Die laatste groep komt er slecht uit, want de kans op ziekte bij mensen die nooit seks hebben is groter.
  • Als je de mensen met geen of 1 keer seks per jaar uit de groep haalt, dan is er weinig verschil tussen mensen die 1 x per maand seks hebben en diegenen die meer dan 1 x per week vrijen.
  • Dus veel of weinig seks: het maakt helemaal niet uit als je nauwkeurig naar de cijfers kijkt.

Onze conclusie: deze studie toont helemaal niet aan dat meer seks leidt tot langer leven bij mensen met hoge bloeddruk.

Andere studies over gezondheidsvoordelen seks

Wat zeggen andere studies over de weldaden van seks? De beste studie die we vonden onderzocht 130 vrouwen in de menopauze zonder chronische aandoening (dus de invloed daarvan is door de aard van de studie uitgesloten).

• De studie toonde aan dat vrouwen in de menopauze die ongeveer 1 x per week seks hebben een hogere variabiliteit van hartritme hebben dan vrouwen die geen seks hebben.
  • Een hogere variabiliteit in hartritme is gezond voor je hart. Je kan het beschouwen als een vorm van training van de hartspier.
• Meer dan 1 x per week seks hebben, levert geen extra gezondheidswinst op (3).

Nog een andere studie (4) doet een beroep op dezelfde databank (NHANES) als de eerste studie, maar beperkt zich niet tot personen met hoge bloeddruk. Dat levert geen voordeel op voor seks op de overlevingskansen.

Tot slot veroorzaakte een studie uit 2017 veel ophef in de media (5). In die studie zagen de onderzoekers dat er een verband bestaat tussen de lengte van de telomeren en seksuele activiteit.

• Telomeren zijn stukjes DNA die op de uiteinden van chromosomen zitten en informatie geven over de overlevingskansen van een cel: kortere telomeren betekent dat een cel sneller zal sterven.
• Dit onderzoek werd gedaan bij 129 vrouwen:
  • In de week voorafgaand aan het onderzoek hadden 2 op 3 geen seks gehad en 1 op 3 wel.
  • Bij die laatste groep vonden de onderzoekers langere telomeren en dus grotere kans op langer leven.
  • Het is echter onzin om daaruit conclusies te trekken over seksfrequentie en overlevingskansen.

Conclusie

We weten dat lichamelijke activiteit in het algemeen de levensverwachting doet toenemen. Vrijen als lichamelijke activiteit stelt echter niet veel voor. Mogelijk is er een klein positief effect op het hart. Seks hebben draagt wel bij aan het zich goed voelen in een goede relatie. Je goed voelen, heeft mogelijk wel een gunstig effect op de overleving. Het is een verhaal van de kip of het ei: heb je meer seks omdat je gezond bent, of word je gezonder van seks? Dat is tot op heden niet duidelijk. Het maakt ook niet veel uit.

Bronnen

(1) Pinguet P. Let’s have sex! Frequentie van seks, cardiovasculaire gezondheid en lagere sterfte. Mediquality. 21 augustus 2024.

(2) Luo C, Xu S, Bao S, et coll. Association between sexual frequency and all-cause mortality in young and middle-aged patients with hypertension: a cohort study of patient data from the National Health and Nutrition Examination Survey 2005-2014. J Sex Med. Juli 2023. https://doi.org/10.1093/jsxmed/qdad079

(3) Tolunay H, Yıldırım E, Gökoğlan Y et al. The Relationship Between Sexual Activity and Heart Rate Variability in Menopausal Women. Anatol J Cardiol. Juli 2022;26(7):543-551. doi: 10.5152/AnatolJCardiol.2022.1180.

(4) Cao C, Yang L, Xu T, et coll. Trends in Sexual Activity and Associations With All-Cause and Cause-Specific Mortality Among US Adults. J Sex Med. Oktober 2020. https://doi.org/10.1016/j.jsxm.2020.05.028

(5) Cabeza de Baca T, Epel ES, Robles TF, Coccia M, Gilbert A, Puterman E, et al. Sexual intimacy in couples is associated with longer telomere length. Psychoneuroendocrinology. 2017;81:46–51.