Het idee om voedingsmiddelen van een gekleurd label te voorzien dat de voedingswaarde aangeeft, werd al uitgetest in Groot-Brittannië, Frankrijk en Nederland. In Nederland werd het project al begraven. Zal de nutri-score bij ons iets uithalen?
De nutri-score is een kleurenschaal met lettercodes die aangeeft welke producten binnen een bepaalde voedingsmiddelengroep gezonder zijn dan andere. Dit systeem, vorige week aangekondigd door Minister De Block, heeft als doel de consument te helpen om gezonder te eten en drinken. Omdat zoveel mensen kampen met overgewicht, is er nood aan systemen die op eenvoudige wijze de weg tonen binnen een complexe voedingswereld. Op basis van bepaalde criteria krijgt het voedingsmiddel een specifieke kleur: licht/donkergroen betekent gezond, oranje betekent matig gezond en licht/donkerrood staat voor ongezond. Dergelijke systemen vereenvoudigen het etiket op verpakkingen dat weinig gelezen wordt, omdat het te complex is. Een mogelijk nadeel is een verlies aan informatie door de vereenvoudiging.
Wetenschappelijk onderzoek over de invloed van voedingslabels op voedselkeuze en eetgedrag kwam tot de conclusie dat mensen gezondere voedingsmiddelen kopen, maar dat de totale hoeveelheid calorieën die ze opnemen niet verandert door voedingslabels. Andere soorten labels dan de nutri-score doen het niet beter. Op Europees niveau werd om economische redenen geen kleurcodelabel aangenomen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het spreekt voor zich dat er voor de consument nood is aan duidelijke voedingsinformatie: het etiket op de verpakkingen is te complex om de voedingskeuze te beïnvloeden. Het gebruik van de nutri-score wordt niet verplicht, maar gebruikt op vrijwillige basis. Fevia, de Federatie van de Belgische Voedingsindustrie, vindt het systeem te simplistisch en stigmatiserend: geen enkel voedingsmiddel is volgens hen slecht. Het hangt ervan af hoeveel je ervan eet.
"In de toekomst valt te verwachten dat voedingsmiddelen in de gezonde of groene zone het systeem zullen gebruiken, terwijl voedingsmiddelen in de rode zone het wijselijk zullen verzwijgen"
In de toekomst valt te verwachten dat voedingsmiddelen in de gezonde of groene zone het systeem zullen gebruiken, terwijl voedingsmiddelen in de rode zone het wijselijk zullen verzwijgen. Voedingsmiddelen in de oranje zone kunnen eventueel sleutelen aan de samenstelling om toch in de groene zone te geraken. Dergelijk kleurcodesysteem wordt trouwens al toegepast in de ‘Omgekeerde Voedingsdriehoek’ van Gezond Leven, waar voedingsmiddelen met minder gunstige gezondheidsgevolgen in een rode bol zitten.
Verder werd er tot op heden weinig onderzoek verricht naar de gevolgen van dergelijke labels op de gezondheid, alsook welke mensen gezonder gaan kiezen: gaan we de gemotiveerden nog meer motiveren, of ‘nieuwe klanten’ aantrekken?
Conclusie
Het etiket op voedingsmiddelen is te ingewikkeld. Daarom voerde de minister van Volksgezondheid een voedingslabel in, de nutri-score, dat de consument een (beperkt) inzicht geeft in de samenstelling van voeding. Zonder globale aanpak van de obesitasepidemie zal de nutri-score waarschijnlijk weinig impact hebben op de volksgezondheid.
