Bacteriesuiker kan glyfosaat vervangen

Een simpel suikermolecuul uit een cyanobacterie (blauwalg) werkt als een natuurlijk herbicide en remt de groei van verschillende planten en micro-organismen. De stof, die onschadelijk is voor mens en dier, kan mogelijk dienen als vervanger van het in opspraak geraakte glyfosaat.

Actieve ingrediënten voor farmaceutische of agrarische doeleinden komen vaak uit natuurlijke bronnen. Meestal gaat het om complexe verbindingen. Slechts een enkele keer zijn het eenvoudige antimetabolieten die omzettingsprocessen in de cel verstoren, waardoor de groei stopt of de cel sterft. Duitse chemici en microbiologen ontdekten een ongebruikelijke antimetaboliet met een zeer simpele chemische structuur in een blauwalg. Het gaat om een suikermolecule met de naam 7-deoxy-sedoheptulose (7dSh).

 

De wat vreemde suikerverbinding is geïsoleerd uit een cultuur van de zoetwater cyanobacterie  Synechococcus elongatus.  Deze blauwalg stopt de groei van verwante bacteriestammen. Toen de onderzoekers het achterliggend  mechanisme wilden achterhalen stuitten ze op het suikermolecuul 7dSh.

Anders dan gewone koolhydraten, die veelal dienen als energiebron voor groei, stopt dit molecuul juist de groei van verschillende planten, bacteriën en gisten. Het suikermolecule blokkeert een enzym van een  omzettingsroute die alleen bij planten en micro-organismen voorkomt. Daarom kan de stof geen kwaad voor mensen en dieren, aldus de onderzoekers.

Uit experimenten met modelgewas zandraket (Arabidopsis thaliana) blijkt de remmende werking van het suikermolecuul op de plantengroei hetzelfde als van glyfosaat.