Bidsprinkhaankreeft herkent razendsnel kleuren

Dankzij de twaalf fotoreceptoren in zijn ogen (de mens heeft er drie) kan de bidsprinkhaankreeft razendsnel en zonder nadenken kleuren herkennen.

De meeste zoogdieren hebben twee types fotoreceptoren, cellen die licht in elektrische signalen omzetten, in hun ogen. Mensen en andere primaten hebben er drie om blauw, groen en rood licht te onderscheiden. Om alle kleuren ter wereld te kunnen zien, heeft een organisme in principe vier tot zeven types fotoreceptoren nodig. Sommige vogels en reptielen hebben er vier. Bepaalde vlinders zes. Maar de bidsprinkhaankreeft spant de kroon: die heeft er maar liefst twaalf. Biologen van de University of Queensland denken nu te weten waarom dat er zoveel zijn. Ze leerden de kreeft om voedsel aan specifieke kleuren te linken, maar stelden daarbij vast dat de schaaldiertjes ondanks hun grote aantal fotoreceptoren vrij gelijkaardige kleuren, zoals lichtoranje en donkergeel, niet goed konden onderscheiden. De kreeften bleken wel in staat om razendsnel en met veel minder nadenken dan mensen of andere dieren basiskleuren te herkennen.

De onderzoekers leiden hieruit af dat de bidsprinkhaankreeft bij het detecteren van kleuren geen complexe neurale processen gebruikt, zoals de mens en andere dieren dat wel doen. Wanneer wij een kleur zien, bijvoorbeeld paars, zullen onze hersenen eerst de golflengte van die kleur vergelijken met de golflengtes van blauw, groen en rood vooraleer de kleur te bepalen. De bidsprinkhaankreeft doet niet aan vergelijking en herkent de kleuren vrijwel onmiddellijk dankzij de twaalf fotoreceptoren. Wanneer twee kleuren binnen dezelfde receptor vallen, kan de kreeft ze misschien niet onderscheiden, maar de kleuren waarbij hij dat wel kan worden sneller en makkelijker herkend. Die snelheid levert de kreeft een groot voordeel bij het vinden van een prooi.

De bidsprinkhaankreeft kan tot dertig centimeter groot worden. Men noemt hem ook wel eens de 'karatekreeft', want hij doodt zijn prooi met een slag die een snelheid van tachtig km/h haalt. De grootste exemplaren zijn zelfs in staat om met een enkele slag het glas van het aquarium te breken Aquariumliefhebbers denken dus beter twee keer na voor ze het kleurrijke beestje in huis halen. (At)