Bijzondere vis gebruikt poten om de zeebodem te proeven

De poon is in veel opzichten een fascinerend wezen. Zo heeft de vis die op de zeebodem leeft poten met smaakpapillen in verwerkt.

De poon is een vis die op de zeebodem leeft. Er zijn verschillende soorten, die ook wel knorhanen worden genoemd, omdat de vissen kunnen knorren door hun zwemblaas te laten trillen. Je kent de poon misschien door zijn titel als ‘Vis van het jaar' in 2017, een “erkenning” die de vis dankt aan zijn culinaire waarde.

Maar de poon is ontzettend veel meer dan een lekkernij uit de zee. Het is een fascinerend wezen met het lichaam van een vis dat is uitgebreid met vleugels en poten. De vleugels zijn eigenlijk borstvinnen die de vis kan spreiden om ermee door het water te vliegen in plaats van te zwemmen. Nog opmerkelijker zijn de drie paar pootjes waarmee de poon op de zeebodem kan wandelen.

Biologen beschrijven nu in het vakblad Current Biology dat de zes poten meer doen dan wandelen. De uitsteeksels bevatten sensoren die prooien onder het zand kunnen detecteren. Onderzoeker Nicholas Bellono (Harvard University, VS) beschrijft het als volgt: ‘De vis liet poten groeien met behulp van dezelfde genen die bijdroegen aan de ontwikkeling van onze ledematen, maar op die poten ontwikkelden zich tegelijk sensoren die een gelijkaardige genetische oorsprong hebben als de smaakpapillen op onze tong.’

De onderzoekers kwamen eerder toevallig uit op deze bevindingen. Tijdens observaties van andere vissen merkten ze dat die vissen de ponen volgden, vermoedelijk vanwege hun talent om verborgen prooien boven te halen. De biologen namen daarom enkele ponen mee naar hun lab. Ze stelden daar vast dat hun poten veel zenuwen bevatten, en zelfs gevoelig zijn voor smaakstoffen. De wetenschappers bestudeerden ook het genoom van de poon. Ze ontdekten zo dat de gevoelige poten een gelijkaardige genetische basis hebben als ledematen en zintuigen.