Hoe oud is de cacaoboom? Peruaanse onderzoekers hebben ontdekt dat de oorsprong van de Theobroma cacao tot wel 7,5 miljoen jaar teruggaat.
Beeld: vruchten aan een cacaoboom. Credit: Daniel Tineo
De mens maakte ongeveer 5300 jaar geleden kennis met cacao. Voor de Maya’s en de Azteken was het godenspijs, voor de handelaars in de 16e eeuw een goudmijn. Maar ondanks alle populariteit blijft de cacaoboom een genetisch mysterie. Wetenschappers onderzochten zeven verschillende cacaosoorten uit het noorden van Peru om hun genetische wortels bloot te leggen.
Ze verzamelden verschillende bladeren per cacaovariant, en analyseerden hiervan het chloroplast-DNA, het stukje erfelijk materiaal dat in de bladgroenkorrels van planten zit. Ze vergeleken deze genetische codes met die van andere Theobroma-soorten, om zo evolutionaire afsplitsingen vast te stellen. Zo konden de onderzoekers zien dat de soort zich ongeveer 7,5 miljoen jaar geleden afsplitste van zijn naaste verwant, Theobroma grandiflorum.
Dit betekent dat cacao zich al in het mioceen ontwikkelde, een tijdperk waarin het Amazonegebied een broeierig oerwoud was en de eerste riviersystemen ontstonden. De afsplitsing gebeurde waarschijnlijk omdat de plant zich moest aanpassen aan zijn omgeving. Door de genetische diversiteit van cacao beter te begrijpen, kunnen wetenschappers robuustere variëteiten ontwikkelen die beter bestand zijn tegen klimaatverandering en ziektes zoals phytophthora, een schimmelziekte die wereldwijd cacao-oogsten bedreigt.
