Christendom en steden maakten kip modern

De kip kom oorspronkelijk uit Azië, waar ze ongeveer zesduizend jaar geleden werd gedomesticeerd. Sindsdien zijn er talloze verschillende kippenrassen ontstaan, maar over het algemeen zijn de kippen die we kennen veel minder agressief dan hun voorouders en leggen de hennen veel meer en ook vaker eieren.

Waar die kenmerken van de moderne kip precies vandaan komen, en waar ze voor het eerst opdoken, was nooit echt duidelijk. Tot nu. Britse biologen hebben immers aan de hand van archeologische vondsten én van DNA de oorzaak van de huidige alomtegenwoordigheid van twee genen achter deze kenmerken gevonden. Het gaat om de genen TSHR en BCD02, die respectievelijk verbonden zijn aan een hogere eiproductie en lagere agressiviteit, en de typische bruine en witte kleuren van kippenveren.

De onderzoekers vonden dat het TSHR-gen vanaf het einde van de tiende eeuw plots een boost kreeg. Tezelfdertijd vonden ze in die periode duidelijk meer kippenbotjes in archeologische vindplaatsen terug dan in vroegere perioden.

De biologen denken dat zowel de urbanisatie die de vroege middeleeuwen kenmerkt als de verspreiding van het christendom in Noord- en West-Europa verantwoordelijk zijn voor de positieve selectie op het gen. Door plaatsgebrek gingen steeds meer mensen immers over tot het houden van kippen voor eigen consumptie. En omstreeks 1000 vorderde de Kerk onder impuls van de benedictijnse kloosterorde uit dat er tijdens de vastentijd geen vlees meer mocht gegeten worden van vierpotige dieren – waardoor kippenvlees plots populairder werd.

De opgang van het BCD02-gen dateert volgens de vorsers dan weer van een (veel) latere periode, namelijk van de Victoriaanse tijd toen het kruisen van kippenrassen om nieuwe kleurencombinaties te bekomen een populaire hobby was onder welgestelden.