De rupsen van de grote wasmot (Galleria Mellonella) doen zich te goed aan honing en was in bijennesten. Maar de diertjes blijken ook in staat plastic af te breken, melden wetenschappers in Current Biology.

De rupsen kunnen polyethyleen afbreken, een van de taaiste plastics, onder meer gebruikt in plastic zakjes.

De wetenschappers ontdekten het bijzondere talent van de rups per toeval. Na rupsen uit bijenkorven te hebben verwijderd, stopte Federica Bertocchini (University of Cambridge) de diertjes in een plastic zakje. Dat bleek na een tijdje vol gaten te zitten.

Bertocchini en haar collega’s bestudeerden de rupsen in het lab. Een honderdtal rupsen slaagde erin al na 40 minuten gaten in een supermarktzakje te maken, en had na twaalf uur 92 milligram plastic verorberd. Dat is volgens de onderzoekers veel sneller dan sommige bacteriën die ook in staat zijn plastics af te breken.

De chemische structuur van bijenwas lijkt op die van polyethyleen. De wetenschappers konden aantonen dat de rupsen chemische bindingen in de polyethyleenmolecule breken, en dat dat niet enkel aan hun kauwbewegingen ligt. Een papje van geplette rups op het plastic smeren had namelijk hetzelfde effect.

De wetenschappers willen nu bestuderen welke stoffen een rol spelen in het proces. ‘Als het één enzym is, moet het haalbaar zijn om het op industriële schaal te produceren’, zegt Bertocchini. ‘Dat zou ons kunnen helpen om van ons plastic afval af te raken. Als verschillende enzymen betrokken zijn, wordt het wat ingewikkelder.’

Of de rupsen het plastic echt als voedsel gebruiken, is niet duidelijk. ‘Ze willen gewoon uit de zak’, zegt Bertocchini. ‘Of ze het lekker vinden, of er op een andere manier van profiteren, weten we nog niet.’

Elk jaar produceren we wereldwijd zo’n 80 miljoen ton polyethyleen. Zakjes gemaakt van het materiaal doen er in de natuur 100 tot 400 jaar over om af te breken.