Donkere bossen remmen opmars warmteminnende planten

In dichtbegroeide bossen groeien minder warmteminnende plantensoorten, die door de klimaatopwarming algemeen aan een opmars bezig zijn. Dat heeft een internationaal onderzoekteam, waaronder wetenschappers van Universiteit Gent, aangetoond.

Klilaatopwarming bevoordeelt wereldwijd plantensoorten die in warme omstandigheden gedijen. De onderzoekers bewezen dat die toename van warmteminnende soorten door klimaatverandering veel beperkter is in koelere, donkere bossen dan in warmere, meer open bossen.

Doordat het bosbeheer na de Tweede Wereldoorlog sterk veranderd is, zijn vele gematigde loofbossen donkerder geworden. Het koele microklimaat in donkere bossen buffert dus de effecten van de klimaatopwarming. De bevindingen staan deze week in Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

Boskap

Onder meer om aan de stijgende vraag voor houtige biomassa te voldoen, worden bossen opnieuw meer gekapt en open gemaakt. Het kappen van bossen doet de bufferende capaciteit opnieuw dalen en de temperatuur toenemen. Warmteminnende planten kunnen hierdoor toenemen, terwijl koudeminnende soorten verdwijnen.

De onderzoekers namen meer dan 1.400 vegetatieplaatsen in Europese en Noord-Amerikaanse oude loofbossen onder de loep. De plekken waren minstens twee keer gemonsterd met een tussentijd van 12 tot 67 jaar. De biologen vonden dat koudeminnende bosplanten zoals éénbes (Paris quadrifolia) steeds minder voorkwamen in de onderzochte bossen over de voorbije 35 jaar. Warmteminnende planten zoals klimop (Hedera helix) komen dan weer frequenter voor dan 35 jaar geleden.

De onderzoekers schuiven het behoud van voldoende donkere bossen naar voor als koel ‘toevluchtsoord’ voor koudeminnende planten en dieren in een warmer klimaat. (rvb)