Earth Overshoot Day is de dag waarop de vraag van de mensheid naar ecologische hulpbronnen dat wat de aarde in dat jaar kan aanleveren, overstijgt.
De National Footprint and Biocapacity Accounts tonen hoeveel productief gebied nodig is om de hoeveelheid producten en diensten die de mens vraagt van de natuur te hernieuwen. Het gaat om:
- voedsel, vezels en hout
- ruimte voor wegen en bouwwerken
- energieproductie, en
- afvalabsorptie, inclusief CO2 uit de productie van fossiele brandstoffen of cement.
De gebruikte meeteenheid is mondiale hectare, dat is een hectare aarde die het wereldgemiddelde aan ecologische hulpbronnen produceert.
Het Global Footprint Network berekent de datum van Earth Overshoot Day door de hoeveelheid ecologische hulpbronnen die de aarde in dat jaar kan genereren (de biocapaciteit van de planeet) te delen door de ecologische voetafdruk van de mensheid. Dat getal wordt vermenigvuldigd met 365, het aantal dagen in een jaar. Het cijfer dat daaruit komt, is de dag van het jaar dat de biocapaciteit is opgebruikt.
In 2022 viel Earth Overshoot Day volgens de berekeningen op 28 juli, de 209de dag van het jaar. De vraag van de mensheid naar hulpbronnen tussen 1 januari en 28 juli was dus gelijk aan wat de aarde in het hele jaar kan genereren. De biocapaciteit van de aarde in 2022 wordt geschat op 1,5 mondiale hectare per persoon. De ecologische voetafdruk van de mensheid is 2,7 hectare per persoon. Dat betekent dat we als mensheid in 2022 dus meer dan 1,7 aardes nodig hebben om in onze vraag te voldoen.
Hoe kunnen we nu al weten wat we dit jaar gaan verbuiken als mensheid?
De voetafdruk- en biocapaciteitsberekeningen gebruiken de meest recente gegevens uit de VN-statistieken. Op de inzameling en verwerking van die gegevens zit wel een aantal jaar vertraging. Zo hadden ze begin 2022 de volledige gegevens tot eind 2018. Daarom worden de gegevens met een zogeheten nowcast naar het lopende jaar geprojecteerd. Nowcasting is niet hetzelfde als forecasting of voorspellen. Voorspellingen gebeuren met modellen, die trendlijnen trekken naar de toekomst. Hoe die verlopen, hangt af van aannames over de evolutie van de factor die voorspeld moet worden.
Nowcasting gebruikt daarentegen echte gegevens, maar die kunnen onvolledig zijn, of uit minder officiële bronnen komen. De koolstofvoetafdruk-nowcast gebruikt bijvoorbeeld gegevens over CO2-uitstoot van het Internationaal Energieagentschap en gegevens over koolstofopslag in de oceanen van het Global Carbon Project. Recentere gegevens over voetafdruk en biocapaciteit, zoals autogebruik, elektriciteitsintensiteit en veranderingen in de beschikbare woningen, kunnen in de voorbije jaren hoger of lager geweest zijn dan de trendlijn. In dat geval worden de trendlijnen in de voorbije jaren vervangen door de gegevens, en daardoor wordt het verloop in 2022 bijgestuurd.
Waarom is de Earth Overshoot Day van 2018 dit jaar anders dan in 2018?
Als je naar de media van een vorig jaar kijkt, zie je daar vaak een andere Earth Overshoot Day staan dan in de tabel van dit jaar. Dat komt zo: Om consistent te blijven, wordt de ecologische voetafdruk voor alle afgelopen jaren sinds 1961 ook elk jaar opnieuw berekend, zodat de voortgang vergelijkbaar is. Verbeterde historische gegevens en nieuwe wetenschappelijke bevindingen doen de voetafdruk lichtjes verschuiven. En zelfs een verandering van een paar procentpunten kan de datum van Earth Overshoot Day flink doen opschuiven.
De resultaten van de nationale voetafdruk- en biocapaciteitsrekeningen zijn beschikbaar op het open gegevensplatform op data.footprintnetwork.org.
