Ralph van Zwieten, doctoraatsonderzoeker aan Wageningen University & Research, ontwikkelde samen met de universiteit van Leiden een insectenlijm die kan dienen als duurzaam alternatief voor de pesticiden waar de landbouw nu gebruik van maakt.
Beeld: De insectenlijm aangebracht op een plant. Credit: WUR.
Hoe hebben jullie de insectenlijm gemaakt?
‘We starten met olie uit de harde schil van rijstkorrels, een afvalstroom in de productie van rijst. Die olie stellen we bloot aan zuurstof en hitte, waardoor de triglyceriden in de olie oxideren en aan elkaar binden. Dat zorgt voor een stroperig en elastisch netwerk dat lijkt op wat je soms aan de binnenkant van een frituurpan ziet. Met een blender maken we er oliedruppels van. Onze druppels zijn één millimeter groot, even groot als tripsen.’
‘Wanneer een insect in zo’n oliedruppel belandt, willen we dat het contact maakt met de lijm en blijft kleven. Daarom moet de olie stroperig zijn. Wanneer het insect dan probeert te ontsnappen, moet de druppel heel blijven. Dat heeft te maken met de elasticiteit. Het gaat om een balans tussen die stroperigheid en elasticiteit.’
Welke verschillen zijn er tussen jullie lijm en de klassieke, synthetische pesticiden?
‘We werkten met plantaardige olie, die niet giftig zou moeten zijn, zelfs niet na blootstelling aan zuurstof en hitte. Klassieke pesticiden komen in het grondwater terecht en kunnen een negatief effect hebben op andere soorten dan planten, zoals vissen en mensen.’
‘Bij onze lijm is er bovendien vermoedelijk geen resistentieprobleem. Wanneer een insect in de lijm terechtkomt, ontsnapt die daar niet zomaar uit. Tenzij het plots twee keer zo groot wordt, maar dat is evolutionair gezien onwaarschijnlijk.’
‘We kunnen de bestaande sproeimachines gebruiken voor onze lijm. Om dat te kunnen doen, brengen we de oliedeeltjes in een waterige vloeistof en voegen we twee stoffen toe. De eerste stof zorgt dat de oliedeeltjes verder van elkaar blijven. De tweede stof maakt het olie-watersysteem dikker zodat de oliedeeltjes op hun plek blijven in de waterige vloeistof. Dat is vergelijkbaar met hoe saladedressings gestabiliseerd worden.’
Wat moeten jullie nog onderzoeken voordat landbouwers de lijm kunnen gebruiken?
‘We moeten weten wat het effect op de bodem en op de gezondheid van mensen is. Het lijkt op frituurolie, maar omdat we niet precies weten hoe gezond het is, raden we aan om de lijm te sproeien tot het moment waarop de planten vruchten krijgen. Aardappels en wortels zitten onder de grond, dus die komen sowieso niet in contact met de lijm. Daarnaast kijken we naar een vloeistof om de planten schoon te maken.’
‘We willen ons onderzoek combineren met de natuurlijke vijanden van tripsen. We proberen die naar de planten te lokken, bijvoorbeeld met een aantrekkelijke geur. Mochten we een geschikte geur vinden, zou dat de tripsen sneller kunnen laten vastplakken en ervoor zorgen dat er een natuurlijke vijand in de buurt is zodra de tripsen in de lijm kleven. Een soort dubbele afweer.’
Doe mee met #eosleeft
Met artificiële intelligentie is het eenvoudiger dan ooit om massaal misinformatie viraal te laten gaan op sociale media. Eos Wetenschap vzw wil een baken zijn voor iedereen die op zoek is naar wetenschappelijk onderbouwde journalistiek.
Dankzij de financiële steun van onze community kunnen we dit onafhankelijk blijven doen zonder beïnvloeding van politieke of commerciële spelers.
Wij verstoppen ons niet achter een paywall, omdat we geloven dat open, kwaliteitsvolle wetenschapsjournalistiek leidt tot een vrijere en betere wereld.
Wil je meer weten over de missie van Eos? Klik hier.
Deel je onze missie? Help mee om onze impact te vergroten.
