Australische biologen zenderden eksters om meer te leren over hun gedrag. Het experiment mislukte, maar toch leverde het onderzoek een straf nieuw inzicht op.
Eksters en andere kraaiachtigen behoren tot de intelligentste dieren op onze planeet. Het leervermogen van deze vogels overstijgt zelfs die van sommige primaten. Eksters en andere kraaien herkennen zichzelf ook in een spiegel – iets wat een hond niet kan. Dat wil zeggen dat kraaien weten wie ze zijn, en dus een vorm van zelfbewustzijn hebben. Ze delen die eigenschap met andere dieren die wij als zeer slim beschouwen: chimpansees, dolfijnen en olifanten.
Australische biologen ontdekten nu nog een andere intelligente eigenschap bij eksters: altruïsme, of anderen helpen zonder daar zelf voordeel uit te halen. De biologen deden hun ontdekking per toeval. Ze wilden het gedrag van Australische eksters bestuderen met een kleine zender die ze via een harnas op de dieren bevestigden. Ze bedachten een nieuwe methode waarmee het niet langer nodig is om gezenderde vogels opnieuw te vangen om de gegevens van de tracker uit te lezen.
De biologen trainden de eksters om naar een voederstation te komen. Terwijl de eksters aten, zou de batterij van de tracker draadloos opgeladen worden, en zouden ook de gegevens via bluetooth gedownload worden. Op het einde van een onderzoek konden ze met een sterke magneet het harnas verwijderen.
De eksters ontdekten snel hoe ze elkaar van dat vervelende apparaatje konden ontdoen
De onderzoekers wilden te weten komen waar de eksters verblijven, welke patronen of dagschema’s ze aanhouden en welke invloed leeftijd, geslacht en status op hun activiteiten hebben. Dat was toch de bedoeling. Maar uiteindelijk verzamelden ze geen data met hun hoogtech-nologische zender. De eksters ontdekten immers snel hoe ze elkaar van dat vervelende apparaatje konden ontdoen.
Een ekster kon het niet alleen, hij had hulp nodig van een of twee soortgenoten. Dat deden de eksters ook: elkaar helpen. Al enkele uren nadat de onderzoekers de laatste vogel hadden gezenderd was die zijn apparaat al terug kwijtgespeeld. De veelbelovende zenders mogen dus terug de kast in. Toch levert dit experiment net dankzij de ‘mislukking’ een straf nieuw inzicht op voor biologen.