Fruitvliegjes hebben lijstje van favoriete partners
17 januari 2017 door Eos-redactieVerrassend genoeg kunnen ook fruitvliegjes rationele keuzes maken gebaseerd op een hiërarchie.
Rationeel kiezen betekent dat je je instinct als het ware uitschakelt en volgens een zekere logica te werk gaat. Wij mensen kunnen het, sommige diersoorten kunnen het, maar daar houdt het op. Of toch niet? Amerikaanse biologen hebben nu ontdekt dat fruitvliegjes – die al decennialang als modelorganisme worden gebruikt in de genetica – óók rationele beslissingen kunnen maken. En ze doen dat nog wel op een terrein waar het instinct altijd de hoofdrol leek te spelen: de partnerkeuze.
Mannetjesfruitvlieg kiest in arena tussen twee wijfjes als paringspartner
De biologen onderzochten het concept ‘transitiviteit’ bij fruitvliegjes. Wie transitiviteit onder de knie heeft kan een voorkeurslijstje aanleggen waarin een zekere hiërarchie schuilt om zijn keuzes en beslissingen op te baseren. Ze brachten de mannetjes van één welbepaalde, uit het wild afkomstige stam fruitvliegjes in contact met de wijfjes van in totaal tien verschillende laboratoriumstammen. De vorsers bouwden een kleine arena waarin ze telkens één mannetje plaatsten in het gezelschap van twee wijfjes, telkens van verschillende soorten. Vervolgens gingen ze door kleurstoffen aan te brengen na welk van de twee wijfjes het mannetje telkens koos als paringspartner – de wijfjes hadden hier dus niets te kiezen.
De mannetjes maakten consistente keuzes, meestal gebaseerd op het uiterlijk, de geur en de geluidssignalen van de wijfjes
De onderzoekers herhaalden hun experiment totdat alle mogelijke combinaties van twee wijfjes (tien verschillende stammen resulteert in 45 combinaties!) aan bod waren geweest. Uit de keuzes van de mannetjes construeerden ze vervolgens een ranglijst, beginnende bij de meest aantrekkelijke en eindigend bij de minst aantrekkelijke wijfjes.
Het viel de vorsers direct op dat de mannetjes consistente keuzes maken, meestal gebaseerd op het uiterlijk, de geur en de geluidssignalen van de wijfjes. Maar het opvallendste was wel dat van dit ‘voorkeurslijstje’ nauwelijks werd afgeweken. Een duidelijke bewijs van rationeel keuzegedrag.
