Grote roofdieren doen het goed in Europa
19 december 2014Op ongeveer een derde van het Europese grondgebied komt minstens één grote roofdiersoort voor.
Bruine beren komen in 22 Europese landen voor en zijn met ongeveer 17.000 exemplaren verdeeld over 10 populaties het talrijkst aanwezig. Op de tweede plaats staat de wolf, met meer dan 12.000 dieren verdeeld over 28 landen en 10 populaties. In 23 landen kan u een lynx tegen het lijf lopen. Er leven er zo’n 9000 in Europa, verdeeld over 11 populaties. De veelvraat komt enkel in 2 populaties in Fennoscandinavië voor, een regio die naast Finland, Noorwegen en Zweden ook delen van Rusland bevat.
De meeste populaties van deze grote roofdieren blijven stabiel of gaan erop vooruit. Dat stemt de wetenschappers hoopvol over de toekomst van de dieren. De resultaten tonen aan dat mensen en roofdieren samen kunnen leven. De onderzoekers wijten dat aan een beleid dat zowel de dieren zelf als hun leefgebied beschermt, draagvlak bij het brede publiek en maatregelen om het samenleven te vergemakkelijken, zoals het goed afschermen of bewaken van vee.
Als het aan de wolf lag...
Naast Fennoscandinavië zijn vooral de Baltische staten en Zuidoost-Europa – onder meer de Balkan en de Karpaten – hotspots voor grote roofdieren. In vrijwel alle Europese landen komt minstens één grote roofdiersoort voor, behalve in Denemarken, Luxemburg, Nederland en België.
Dat hoeft volgens Koen Van Den Berge van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) niet zo te blijven. ‘Als het enkel van de wolf zou afhangen, zou die zich probleemloos in Nederland en België kunnen vestigen. We hebben een verkeerd beeld van de habitateisen van grote roofdiersoorten. Wilde katten, boommarters, lynxen en wolven verkiezen niet per se ‘onherbergzame’ streken waar nauwelijks mensen komen. Maar we hebben ze enkel daar niet uitgeroeid gekregen.’
Volgens Van Den Berge passen de dieren zich snel aan. ‘Het verschil tussen dag en nacht is daarbij cruciaal: een gebied dat overdag niet geschikt is als habitat, kan dat ’s nachts wel worden.’
‘In de Ardennen zouden wolven in elk geval genoeg voedsel vinden. Niet alleen herten, reeën en everzwijnen maar ook schapen en andere huisdieren. Dat zal onvermijdelijk tot conflicten leiden.’ In Nederland stelden onderzoekers van Wageningen Universiteit eerder dit jaar een ‘Wolvenplan’ op, dat het land moet voorbereiden op de terugkeer van de wolf. ‘Het lijkt mij onvermijdeijk dat de wolf ook hier, onder meer in de Voerstreek en Noorderkempen, in de (nabije) toekomst op de agenda komt.’ (ddc)
