Hanen hebben interne wekker

Hanen weten elke ochtend hoe laat het is, dankzij hun biologische klok.

Hanen hebben er weinig problemen mee om voor dag en dauw de buurt bijeen te kraaien. Maar hoe weten deze toch niet al te snuggere beesten dat het tijd is om hun ochtendlied te zingen? Worden ze elke ochtend blij en goedgemutst wakker gemaakt door het licht van de opkomende zon of hebben ze een interne klok die laat weten dat het weer bijna tijd is? Wat het allemaal extra verwarrend maakt,is dat de beesten soms ook midden op de dag beginnen te kraaien.

Japanse onderzoekers wilden het mysterie van de kraaiende haan oplossen en plaatsten een aantal exemplaren onder een gecontroleerd lichtregime. Wat opviel was dat de hanen die in afzondering leefden al heel wat minder kraaiden dan die in het kippenhok, waarschijnlijk omdat kraaien toch een beetje machogedrag is dat enkel nut heeft om andere hanen af te schrikken en aanwezige hennen te imponeren.

Om de hanen toch maar alle redenen te geven om te kraaien werden ze vervolgens samen in een kamer gezet –om vechtpartijen te voorkomen wel in verschillende kooien- waar gespeeld werd met het dag-en nachtritme van deze hoendermannetjes. Toch bleven de hanen trouw net voor de echte zonsopgang kraaien, wat de hypothese versterkt dat hanen een interne kraaiklok hebben waarmee ze ’s morgens iedereen wakker maken. Hanen die overdag nog regelmatig kraaien, doen dat als een reactie op verschillende externe stimuli, al blijft ook hier de klok tikken: ongeacht de stimuli kraaiden de hanen bijna nooit in de namiddag. (lb)