Hommels blijven verbazen. Eerder bewezen de dieren al dat ze met hun eenvoudige breintjes complexe taken kunnen uitvoeren, zoals een doelpunt scoren. Nu melden Britse wetenschappers in Science dat de insecten in staat zijn om voorwerpen die ze enkel hebben gezien, nadien op de tast te herkennen, en omgekeerd.
De onderzoekers schotelden de hommels in het lab bolletjes en kubusjes voor. In één van beide vonden ze een suikeroplossing als beloning. Een eerste groep hommels moest daar in het duister zien achter te komen. Ze konden de voorwerpen dus niet zien, enkel voelen. Een tweede groep kon de bollen en kubussen alleen zien, maar niet aanraken – ze konden wel hun tong in de gaatjes steken om bij de beloning te komen.
Vervolgens draaiden de wetenschappers de rollen om. De groep insecten die in het donker had getraind, kreeg nu dezelfde voorwerpen in het licht voorgeschoteld. De andere groep moest op de tast aan de slag. In beide gevallen brachten de hommels meer tijd door in de buurt van de voorwerpen die ze eerder, maar met een andere zintuig, met de beloning hadden leren associëren.
Mentale evolutie
Voor mensen is zoiets een koud kunstje. Wij slagen erin op de tast iets uit een zak te vissen of van een rek buiten ons gezichtsveld te plukken. Tot nog toe was enkel bij andere gewervelde dieren zoals mensapen, apen en ratten aangetoond dat ze in staat zijn om via zicht en gevoel verzamelde informatie op die manier te combineren.
Dat ook hommels dit kunnen, lijkt erop te wijzen dat ze zich een beeld van hun omgeving vormen dat ook toegankelijk is voor andere zintuigen. En dat in een brein dat veel kleiner en minder complex is.
‘Dit geeft ons inzicht in hoe onze eigen mentale vermogens zijn geëvolueerd’, zegt Cwyn Solvi (Queen Mary University), die het onderzoek leidde. ‘Het plaatst onze capaciteiten in perspectief: hoe bijzonder is ons brein? Steeds meer onderzoek wijst erop dat een beperkt aantal neuronen en erg kleine hersenen tot complexe zaken in staat zijn. Het leert ons dat veel van onze indrukwekkende mentale vermogens ook in meerdere andere en heel verschillende breinen zijn geëvoleerd, of dat de basisbouwstenen ervoor al dateren van misschien wel 500 miljoen jaar geleden. In beide gevallen is dat erg fascinerend.’
