Kapucijnapen mijden egoïsten

Kapucijnapen evalueren mensen op basis van hun onderlinge gedrag, melden onderzoekers in vakblad Nature Communications.

Voor het oog van kapucijnapen voerden twee mensen een toneelstukje op waarbij ze beiden een bokaal met speeltje moesten openen. Persoon A kreeg het potje niet open, persoon B schoot soms wel en soms niet ter hulp. Nadien kregen de apen door beide acteurs voedsel aangeboden waarbij ze het maar van één persoon mochten aanvaarden. De dieren hadden daarbij geen voorkeur voor mensen op één uitzondering na, zegt Jim Anderson van de University of Stirling, die aan het onderzoek meewerkte: ‘De apen accepteerden minder vaak voedsel van de acteur die steeds weigerde de andere te helpen. Met andere woorden: de apen zijn geneigd mensen te mijden die zich egoïstisch gedragen in interactie met anderen.’

Mensen en dieren beoordelen anderen vaak uit hun onderlinge interacties. Maar wetenschappers denken dat dieren, in tegenstelling tot mensen, dat enkel doen uit eigenbelang, bijvoorbeeld om de sterkte van een vijand in te schatten. Dit experiment bewijst het tegendeel: de geacteerde situatie had immers geen directe relevantie voor de apen.

‘Het bewijst dat sociale evaluatie gebaseerd op interactie met een derde partij, de manier waarop we reageren op anderen, niet enkel menselijk is’, aldus Anderson. Hoewel het hier om observatie van menselijk gedrag gaat denken de onderzoekers dat de apen op eenzelfde manier reageren bij groepsgenoten.

In een variant op het toneelstuk kon persoon B niet helpen omdat die te druk bezig was met de eigen bokaal. Dat stemde de apen milder, en toont aan dat ze goed het verschil kennen tussen niet kunnen en niet willen helpen. (tn)