Bedrijven die op een grote hoeveelheid fossiele brandstofreserves zitten – olie, gas en steenkool – dreigen een groot deel van hun waarde te verliezen als de vraag plotsklaps zou dalen.
Economen beschrijven dit scenario met een koolstof- of CO2-zeepbel. Die kan de wereldeconomie de komende decennia in een nieuwe crisis kunnen storten.
Een internationaal van Britse en Nederlandse wetenschappers waarschuwt dat dit scenario reeds vóór 2035 realiteit zou kunnen worden – een gevolg van de decarbonisering van de elektriciteitsproductie, het weg-, zee- en (zelfs) luchttransport en van de industrie.
"Als de wereld op korte termijn moet evolueren naar een koolstofarme economie, dan stort de vraag naar fossiele brandstoffen in. Waardoor banken, bedrijven en landen grote verliezen zullen lijden en de economie zal crashen"
Volgens het rekenmodel van de wetenschappers kan de zeepbel zelfs springen bij afwezigheid van een ambitieus mondiaal klimaatbeleid – lees: ingrijpende, globale maatregelen die de stijging van de gemiddelde temperatuur in 2100 zou beperken tot twee graden, zoals in Parijs tweeënhalf jaar geleden werd afgesproken. Momenteel gaan de besognes van de wetenschappers nog lijnrecht tegenin de verwachtingen van investeerders, maar die kijken volgens de onderzoekers teveel naar de korte termijn, zo schrijven ze in hun rapport.
Het rapport waarschuwt vooral voor een schokeffect als de wereld niet geleidelijk zou evolueren naar een koolstofarme economie, maar op betrekkelijk korte termijn, bijvoorbeeld omdat regeringen zich plotsklaps realiseren dat het nu écht vijf voor twaalf is. De vraag naar fossiele brandstoffen zou ineenstorten, waardoor banken, bedrijven en landen grote verliezen zouden lijden en de economie zou crashen.
Als we willen vermijden dat de zeepbel barst, moeten we de druk er dus uithalen. Dat kan door te ‘divesteren’ (investeringen afbouwen) in fossiele energie. Dus door niet te investeren in nieuwe of verbeterde technologieën om fossiele brandstoffen te ontginnen, hoe aantrekkelijk die ook mogen lijken. Het fracken in de Verenigde Staten of de ontginning van teerzand in Canada zijn er goede voorbeelden van.
