Afgelopen zaterdag telden 750 burgers maar liefst 38.000 schelpen op de Vlaamse stranden. De top-5 van meest geïdentificeerde schelpen was sterk vergelijkbaar met vorig jaar. Nederland deed dit jaar voor het eerst mee. Die tellingen laten een verrassend verschil met Vlaanderen zien.
Beeld: Het nonnetje is de meest getelde schelp aan de Vlaamse kust. Credit: VLIZ
Afgelopen zaterdag vond onder een prachtig blauwe lucht de vijfde editie van de Grote Schelpenteldag plaats. Ook Nederland deed dit jaar voor het eerst mee.
Op de Belgische stranden telden en identificeerden 750 deelnemers 38.000 strandschelpen. In Nederland beten ze de spits af door op zeven Zuid-Hollandse en één Texels strand bijna 22.000 strandschelpen te tellen en te identificeren. Twee derde van de zestig geïdentificeerde soorten kwamen zowel in België als Nederland voor.
De top-5 van Vlaanderen was gelijk aan die van de afgelopen jaren. Het nonnetje werd het vaakst gevonden: bijna vier op tien van alle geïdentificeerde schelpen zijn nonnetjes. Daarna volgen de halfgeknotte strandschelp, de kokkel, de mossel en de Amerikaanse zwaardschede.
Er zijn opmerkelijke verschillen tussen de tellingen van België en Nederland. Op de Nederlandse stranden werden voornamelijk ‘strandschelpen’ (Spisula) gevonden. De halfgeknotte strandschelp, die er bijna de helft van alle gevonden schelpen uitmaakt, staat daarbij op één. De Nederlandse top-5 wordt aangevuld met de vale strandschelp, de stevige strandschelp, de Amerikaanse zwaardschede en de kokkel.
De dominantie van halfgeknotte strandschelpen op de Nederlandse stranden is mogelijk te verklaren doordat de kusten daar iets meer onderhevig zijn aan stromingen en stormen, omstandigheden ten gunste van de strandschelp.
Een ander verschil is dat het nonnetje bij de Nederlandse tellingen pas op de achtste plaats staat. De boormosselen zijn niet eens terug te vinden in de Nederlandse top-10, terwijl ze aan de Vlaamse oostkust bijna goed zijn voor negen procent van alle gevonden schelpen. Volgens Jan Seys (VLIZ) ‘lijkt dit aan te sluiten bij de nabijheid van het Schelde-estuarium’. In dit gebied, net ten oosten van de Belgische kust, is veel slib aanwezig, wat een ideale omstandigheid is voor het nonnetje. Daarnaast zijn er veel veenformaties, de perfecte leefomgeving voor de Amerikaanse en witte boormossel.
De Grote Schelpenteldag is een initiatief van het Vlaams Instituut voor de zee (VLIZ) en zijn partners (Eos Wetenschap, Natuurpunt, Provincie West-Vlaanderen, Strandwerkgroep, Kusterfgoed en de tien kustgemeenten) en intussen een gevestigd LifeWatch burgerwetenschapsinitiatief. Nederland deed dit jaar voor het eerst mee, georganiseerd door Naturalis, de Nederlandse Malacologische Vereniging, Stichting Anemoon, Stichting De Noordzee en de Strandwerkgemeenschap.
