De Europese Farm to Fork-strategie streeft ernaar het aandeel biologische landbouw op te krikken tot 25 procent van het landbouwareaal tegen 2030. Dat is aanzienlijk meer dan de 7,5 procent die biolandbouw vandaag beslaat. Naar aanleiding van die doelstelling pleiten wetenschappers ervoor om moderne plantveredelingstechnieken zoals crispr-cas toe te laten in de biolandbouw.
De huidige regelgeving beschouwt gewassen die ermee zijn veredeld als in de biolandbouw verboden ggo’s. Die regels moeten op de schop, vinden de onderzoekers. Een van hen is Richard Visser, die aan Wageningen Universiteit de afdeling Plantenverdeling leidt. ‘Gebeurt dat niet, dan kan een toename van de biologische productie leiden tot een minder duurzaam voedselsysteem.’
Hoezo?
‘Veel positieve effecten van biolandbouw verdwijnen wanneer je naar de impact per kilogram product kijkt, in plaats van per hectare. Dat komt doordat de opbrengst doorgaans 20 à 25 procent lager ligt. Meer biolandbouw zal dus leiden tot minder voedselproductie, terwijl de vraag naar voedsel en voeder voorlopig gelijk zal blijven. Dat moet ergens worden verbouwd. De druk op exportgebieden zal alleen maar toenemen. Met op kop Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië, waar we nu al veel veevoeder en plantaardige oliën vandaan halen. Dat draagt bij tot ontbossing. Meer biolandbouw in de EU kan dus leiden tot een hogere milieu-impact buiten de EU. Die impact is dan groter dan de lokale voordelen.’
Kunnen we dat niet vermijden door verspilling terug te dringen en de veestapel te verkleinen, zodat de vraag naar veevoeder afneemt?
‘Er moet zeker ook aan de consumptiekant worden gewerkt, maar gedragsverandering realiseren is moeilijk en kost tijd. Terwijl Europa al tegen 2030 meer biolandbouw wil. Bovendien heeft biolandbouw meer land nodig om eenzelfde hoeveelheid voedsel te produceren. Daar verandert de nood aan vraagsturing niets aan. En landgebruik is een belangrijke aanjager van biodiversiteitverlies.’
Jullie pleiten ervoor om gewassen die zijn veredeld met moderne technieken als crispr-cas toe te laten in de biolandbouw. Wat lost dat op?
‘Het uiteindelijke Europese doel zou moeten zijn: een landbouw met minder gewasbeschermingsmiddelen, nutriënten en andere grondstoffen. Zo’n doelstelling haal je niet door je te verbinden aan de regels en dogma’s van de biologische sector. Dan heb je alle technieken nodig die veilig zijn voor mens en milieu. Zeker wanneer je jezelf ook een strak tijdschema oplegt. Dan moet je wel met snelle veredeling door genbewerking werken in gewassen waarin klassieke veredeling veel tijd vraagt. Vooral in kruisbevruchtende en vegetatief vermeerderende gewassen zoals aardappelen en appels kan dat tijdwinst opleveren. Het heeft geen zin jezelf een handicap op te leggen. Dat zou zijn alsof je een loodgieter alleen met een buigtang op pad zou sturen.’
