'Meer turbulentie door klimaatverandering'

In de toekomst zal de boodschap ‘Fasten Your Seat Belts’ vaker oplichten. Door toename van koolstofdioxide in de atmosfeer krijgen vliegtuigen vaker met turbulentie te maken, staat in het tijdschrift Nature Climate Change deze week.

Binnen de komende 40 jaar zal de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer verdubbeld zijn vergeleken met het niveau van voor de industrialisatie. Met behulp van computersimulaties berekenden Britse onderzoekers de gevolgen daarvan voor de luchtvaart. Wat blijkt: vliegtuigen zullen botsen op turbulentie die 10 tot 40 procent krachtiger is en de frequentie van middelmatige tot zware turbulentie zal met 40 tot 170 procent toenemen.

De onderzoekers spitsten zich in hun simulatie specifiek toe op winterse clear-air-turbulentie boven de Noord-Atlantische Oceaan, waarboven dagelijks 600 vluchten plaatsvinden. Clear-air-turbulentie is extra gevaarlijk omdat ze, zoals de naam zegt, niet zichtbaar is voor piloten of elektronica en dus pas opgemerkt wordt als het te laat is. Lucht die op een bepaalde hoogte sneller reist dan de lucht eronder veroorzaakt dit soort turbulentie. Een toename van CO₂ in de atmosfeer doet de straalstroom versnellen en verhoogt het snelheidsverschil met de lucht eronder. Gevolg: een minder rustige vlucht.

‘Turbulentie gaat niet alleen over drankjes die omslaan, het verwondt jaarlijks wereldwijd honderden mensen die hun gordel niet omhebben’, zegt Paul Williams van de University of Reading, die aan de studie meewerkte. Turbulentie zorgt er ook voor dat vluchten moeten worden omgeleid, met een hoger brandstofgebruik tot gevolg, meer uitstoot en vertragingen in luchthavens. ‘Het is een ernstig probleem voor luchtvaartmaatschappijen, het kost ze nu al jaarlijks zowat 150 miljoen dollar.’ (tn)




Turbulentiegebieden op hypothetische winterdagen vóór de industrialisatie (links) en in een wereld met verdubbelde hoeveelheid CO2 (rechts). In de rechtse wereld komt turbulentie vaker voor en is ze sterker.