Wolvin Naya is hoogzwanger. Welke toekomst heeft haar nageslacht in het dichtbevolkte Vlaanderen? ‘Onderschat niet tot wat de wolf in staat is.’
Eerdere beelden en waarnemingen zorgden al voor vermoedens, maar recente foto’s bevestigen het met zekerheid: Naya is zwanger. Daarover zijn Natuur en Bos en het INBO het roerend eens. De bolle buik doet bovendien vermoeden dat Naya zich al één van de komende dagen op een beschutte plaats zal nestelen om drie of vier welpen te krijgen. Haar partner August zal gedurende die tijd voor voedsel zorgen.
Stadswolven zijn er nog niet, en wellicht zouden we dat niet tolereren, maar zeg nooit nooit. Onderschat niet tot wat de wolf in staat is
‘We zeggen pas dat een soort zich ergens heeft gevestigd als ze zich voortplant’, zegt wildbioloog Koen Van Den Berge (INBO), gespecialiseerd in carnivoren. ‘Hoe waarschijnlijk is dat? We moeten eerlijk zijn: we weten het niet. Deze situatie is compleet nieuw: de wolf keert terug in een omgeving die sterk verschilt van die waarin hij ruim honderd jaar geleden is uitgeroeid.’
Volgens Van Den Berge is het zeker mogelijk dat de wolf hier een permanente thuis vindt. ‘Waar wolven al wat langer voorkomen, worden ze minder schuw. Ze hebben er geen moeite mee om ’s nachts tussen bewoning voedsel te zoeken. Voorwaarde is wel dat ze zich ergens kunnen terugtrekken als ze nood hebben aan rust. ’
Dat laatste is nog belangrijker als de dieren zich willen voortplanten, en in Vlaanderen niet evident. ‘Naya heeft met Limburg al de meest geschikte regio gekozen’, zegt Van Den Berge. ‘De grote, niet toegankelijke militaire domeinen zijn prima geschikt. Het zijn wat woeste terreinen, waar omgevallen bomen prima nestplaatsen bieden.’
Guantanamo
Dat de toekomst zich moeilijk laat voorspellen, is volgens Van Den Berge ook te wijten aan de intelligentie van de dieren. ‘Wolven zijn slim en hebben een groot aanpassingsvermogen. Kijk hoe de vos na zijn terugkeer uiteindelijk de stad heeft ingepalmd. Stadswolven zijn er nog niet, en wellicht zouden we dat niet tolereren, maar zeg nooit nooit. Onderschat niet tot wat de wolf in staat is.’
Als het aan de wolf ligt, verkiest hij ree of everzwijn boven schaap
Vlaams minister van natuur Joke Schauvliege kondigde al aan een wolvenplan te laten opstellen, dat moet helpen draagvlak te creëren voor de terugkeer van de wolf. Wie schapen verliest aan wolvenkaken, kan die schade al door de overheid laten vergoeden. Veel is er volgens Van Den Berge niet nodig om wolf en mens te laten samenleven. ‘Met een goed getrainde herdershond, kan je schapen beschermen. Al is dat voor een hobbyboer wellicht een te grote investering. Met een afsluiting onder stroom kom je ook al een heel eind. Je hoeft van een weide geen Guantanamo te maken. Maar we moeten ook realistisch zijn: zolang er in een gebied waar wolven leven onbeschermde schapen lopen, zal er af en toe één gepakt worden.’
Als het aan de wolf ligt, verkiest hij ree. ‘En wanneer het dier zijn schuilplaats verlaat, komt hij wellicht eerder een ree tegen dan een schaap’, zegt Van Den Berge. ‘Daarnaast probeert men in sommige delen van Limburg al enkele jaren om everzwijnen onder de knoet te krijgen. Daarbij zou de wolf een medestander kunnen zijn.’
We kunnen er maar beter van uitgaan dat de wolf een blijver is, denkt Van Den Berge. ‘Zelfs als Naya vertrekt, is het waarschijnlijk dat de komende jaren andere, niet gezenderde wolven de grens oversteken. Dit is een verhaal dat wellicht niet snel zal eindigen.’
