Niet talrijk, wel belangrijk

Zeldzaam voorkomende plant- en diersoorten zijn belangrijker voor een goed functionerend ecosysteem dan gedacht. Helaas sterven zij ook makkelijker uit.

Ecosystemen hebben een groot aantal soorten die maar op een klein aantal plaatsen voorkomen of weinig exemplaren tellen. Omwille van die zeldzaamheid wordt vaak gedacht dat hun taak in een ecosysteem beperkter is dan die van veelvoorkomende soorten.

Wetenschappers onder leiding van de Franse onderzoeker David Mouillot beweren nu dat het vaak de zeldzame soorten zijn die eigenschappen hebben gelinkt aan unieke en kwetsbare functies in het ecosysteem. Vaak voorkomende soorten hebben dan weer meermaals dezelfde functie en zijn dus in theorie overtolliger. Zo staat het tropisch regenwoud in Frans-Guinea vol met bomen maar enkel de schaars voorkomende Pouteria maxima heeft die bepaalde eigenschappen ontwikkeld om als één van de weinigen een bosbrand te weerstaan. De boom speelt dus een belangrijke rol in het behoud van het ecosysteem.

Dat zeldzame soorten belangrijke functies hebben maakt een ecosysteem kwetsbaar: een dalende biodiversiteit treft in de eerste plaats de schaarse soorten. Het idee om in biodiverse gebieden de meest voorkomende soorten te beschermen omdat ze meer bijdragen gaat dus niet meer op. De onderzoekers bekeken 846 vissen in koraalriffen uit de zuidelijke Grote Oceaan, 662 bomen in de tropische wouden in Frans-Guinea en 2979 planten in de Franse alpenweiden. Ze ordenden de soorten volgens zeldzaamheid en volgens uniekheid qua functionele eigenschappen. De studie verscheen in het vakblad PLOS Biology. (tn)